Obliczenie współczynnika mocy, czyli cosφ, wymaga zrozumienia, że jest to stosunek mocy czynnej (P) do mocy pozornej (S). Moc czynna to moc, która faktycznie wykonuje pracę, w naszym przypadku to 1380 W. Moc pozorna to iloczyn napięcia i prądu, czyli S = U * I, co daje 230 V * 10 A = 2300 VA. Aby obliczyć cosφ, dzielimy moc czynną przez moc pozorną: cosφ = P / S = 1380 W / 2300 VA ≈ 0,6. W praktyce współczynnik mocy jest kluczowy dla efektywności energetycznej. Silniki z wysokim cosφ są bardziej ekonomiczne, ponieważ mniej energii marnuje się na moc bierną. W przemyśle dążymy do jak najwyższego współczynnika mocy, często instalując kompensatory mocy biernej. To pozwala na zmniejszenie strat i poprawę stabilności sieci energetycznej. Moim zdaniem, zrozumienie tych zależności jest podstawą do efektywnego projektowania i zarządzania instalacjami elektrycznymi.
Obliczenie współczynnika mocy wymaga znajomości zależności między mocą czynną, bierną i pozorną. Często błędnym założeniem jest, że wysoki poziom napięcia czy natężenie prądu automatycznie oznacza wysoki współczynnik mocy. Jednak to nie tylko ilość, ale przede wszystkim stosunek mocy czynnej do pozornej decyduje o efektywności urządzenia. W przypadku podanych wyników pomiarów: napięcie 230 V, prąd 10 A i moc czynna 1380 W, wielu może pomyśleć, że wystarczy znać tylko te wartości, ale tu właśnie kluczowe jest zrozumienie, że moc pozorna to 2300 VA (230 V * 10 A). To prowadzi do cosφ = 1380 W / 2300 VA ≈ 0,6. Często spotykanym błędem w obliczeniach jest pomijanie mocy biernej, która wpływa na prąd obciążenia i ostatecznie na koszty eksploatacji. Niski współczynnik mocy może prowadzić do dodatkowych opłat za energię bierną w rachunkach za prąd. Dlatego też, w branży stosuje się różne techniki kompensacji mocy biernej, aby poprawić współczynnik mocy i tym samym zwiększyć efektywność energetyczną. Wiedza jak te elementy współgrają jest niezbędna dla każdego technika zajmującego się elektryką i energetyką.