Kwalifikacja: ELE.01 - Montaż i obsługa maszyn i urządzeń elektrycznych
Zawód: Elektromechanik
Kategorie: Maszyny i urządzenia elektryczne Bezpieczeństwo i ochrona Rysunek techniczny i dokumentacja
Na rysunkach przedstawiono schematy czterech transformatorów niskiego napięcia. Które z tych transformatorów mogą być stosowane jako źródła bezpiecznego napięcia SELV lub PELV w warunkach normalnych?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź 'Tylko I i II' jest prawidłowa, ponieważ te transformatory spełniają wymogi dla źródeł napięcia SELV (Safety Extra-Low Voltage) lub PELV (Protective Extra-Low Voltage). SELV i PELV są systemami napięć, które zapewniają ochronę przed porażeniem elektrycznym, nawet w sytuacji dotknięcia bezpośredniego. Transformator I i II mają odpowiednie wartości napięcia wtórnego, które nie przekraczają 50V AC, co jest zgodne z normami bezpieczeństwa. Dla transformatorów SELV, izolacja i oddzielenie od sieci niskiego napięcia są kluczowe. W praktyce takie transformatory są używane np. w oświetleniu ogrodowym, w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności, jak łazienki, oraz w systemach audio czy zasilaniu urządzeń elektroniki użytkowej. Transformator I zapewnia izolację galwaniczną, a jego konstrukcja jest zgodna ze standardami IEC 60364-4-41 dotyczącymi ochrony przed porażeniem elektrycznym. Warto zwrócić uwagę na to, jak ważne jest stosowanie się do norm i standardów przy projektowaniu i wykorzystywaniu transformatorów w różnych aplikacjach. Dzięki temu można zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz niezawodność systemów elektrycznych. Moim zdaniem, zrozumienie tych zasad to podstawa w każdej pracy związanej z elektryką, niezależnie od poziomu zaawansowania.
Wybór innych odpowiedzi niż 'Tylko I i II' wynika z niezrozumienia specyfiki transformatorów SELV i PELV. Transformator III i IV nie spełniają w pełni wymagań dla źródeł SELV/PELV, gdyż ich napięcia wtórne mogą przekraczać bezpieczny próg 50V, co nie jest zgodne z normami bezpieczeństwa. SELV (Safety Extra-Low Voltage) i PELV (Protective Extra-Low Voltage) to systemy, które zapewniają dodatkową ochronę przed porażeniem elektrycznym. Polegają na ograniczeniu napięcia do poziomu uznawanego za bezpieczny i zastosowaniu odpowiedniej izolacji. Wybierając transformator jako źródło SELV lub PELV, kluczowe jest, aby jego wtórne napięcie nie przekraczało 50V w warunkach normalnych. Jeżeli przyjrzymy się transformatorowi III, jego uzwojenie wtórne posiada wyprowadzenia umożliwiające napięcie 50V, co w przypadku awarii mogłoby nie spełniać kryteriów bezpieczeństwa. Podobnie dla transformatora IV, który również posiada wyjścia o wyższym napięciu. Z mojego doświadczenia, często popełniany błąd polega na niedocenieniu wpływu napięcia wtórnego w kontekście bezpieczeństwa użytkownika końcowego. Praktyka pokazuje, że trzymanie się norm, takich jak EN 61558 dotyczących bezpieczeństwa transformatorów, jest kluczowe dla zapewnienia ochrony w systemach niskonapięciowych. Pamiętajmy, że właściwy dobór urządzeń elektrycznych to nie tylko kwestia zgodności technicznej, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i niezawodności w użytkowaniu.