Kwalifikacja: ELE.01 - Montaż i obsługa maszyn i urządzeń elektrycznych
Zawód: Elektromechanik
Kategorie: Maszyny i urządzenia elektryczne Pomiary elektryczne Rysunek techniczny i dokumentacja
Symbol graficzny na rysunku oznacza przetwornik pomiarowy miernika analogowego. Jest to przetwornik

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Symbol przedstawiony na rysunku to klasyczny znak przetwornika magnetoelektrycznego, czyli tego, który wykorzystuje oddziaływanie pola magnetycznego na prąd płynący w cewce, umieszczonej w stałym polu magnesu trwałego. Taki przetwornik działa bardzo precyzyjnie, bo moment siły zależy wprost proporcjonalnie od natężenia prądu. Co ciekawe, to właśnie mierniki magnetoelektryczne są najczęściej stosowane w analogowych miernikach napięcia i natężenia, bo zapewniają wysoką dokładność i liniowość wskazań. Z mojego doświadczenia wynika, że jak ktoś pracuje z instalacjami niskonapięciowymi czy serwisuje sprzęt elektroniczny, to na pewno spotka się z takim mechanizmem. Dobra praktyka mówi, żeby używać tych mierników do prądu stałego, bo jedynie w takim układzie ich wskazania są poprawne – przy prądzie zmiennym potrzebny byłby prostownik. Przetworniki magnetoelektryczne są też bardzo odporne na wpływ zakłóceń magnetycznych z zewnątrz, głównie przez zastosowanie tzw. ekranu magnetycznego. Warto zapamiętać ten symbol i zasadę działania, bo potem przyda się w rozpoznawaniu schematów i praktycznej pracy elektronika czy automatyka. Szczerze mówiąc, nie znam lepszego rozwiązania do pomiaru prądów stałych w laboratoriach czy na stanowiskach serwisowych. To taki standard branżowy, którego warto się trzymać.
Jeśli wybrałeś przetwornik elektrodynamiczny, ferrodynamiczny albo elektromagnetyczny, to warto przyjrzeć się różnicom w konstrukcji i zastosowaniu tych rozwiązań. Przetwornik elektrodynamiczny bazuje na oddziaływaniu dwóch cewek, przez co jest wykorzystywany głównie w watomierzach i miernikach mocy, zwłaszcza przy pomiarze w układach prądu zmiennego – jego charakterystyczną cechą jest możliwość pomiaru wartości skutecznych, ale konstrukcja jest droższa i mniej odporna na drgania. Z kolei przetwornik elektromagnetyczny opiera się na przyciąganiu ruchomego elementu przez elektromagnes, co sprawdza się raczej w tanich miernikach do pomiaru prądu zmiennego, na przykład w domowych amperomierzach lub watomierzach. On niestety nie zapewnia takiej liniowości ani dokładności wskazań jak magnetoelektryczny. Ferrodynamiczny natomiast łączy cechy elektromagnetycznego z dodatkami elementów ferromagnetycznych, co poprawia czułość, ale nie rozwiązuje problemu nieliniowości i nadaje się raczej do pomiarów w energetyce, tam gdzie liczy się duża wytrzymałość i odporność na zakłócenia. Typowym błędem, który można popełnić, jest utożsamianie symbolu z ogólnymi miernikami elektromagnetycznymi, bo rzeczywiście wiele osób kojarzy podkowę z elektromagnesem, a nie ze stałym magnesem w przetworniku magnetoelektrycznym. W praktyce, jak ktoś myli te symbole, to potem łatwo o nieporozumienia przy odczytach lub nawet wyborze nieodpowiedniego narzędzia do pomiaru – szczególnie gdy chodzi o prąd stały i wymóg dużej dokładności. Moim zdaniem warto zawsze sprawdzić, czy mamy do czynienia z magnesem trwałym i cewką – to jest klucz do poprawnej identyfikacji przetwornika magnetoelektrycznego. Takie niuanse techniczne naprawdę mają znaczenie w codziennej pracy i mogą ułatwić życie, jeśli dobrze się je zrozumie już na etapie nauki.