Kwalifikacja: ELE.01 - Montaż i obsługa maszyn i urządzeń elektrycznych
Zawód: Elektromechanik
Kategorie: Maszyny i urządzenia elektryczne Pomiary elektryczne Rysunek techniczny i dokumentacja
Symbol graficzny przedstawiony na rysunku, stosowany w oznaczeniach miernika analogowego oznacza
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
To oznaczenie w formie gwiazdki z cyfrą, które czasem się spotyka na obudowach mierników analogowych, określa wartość napięcia probierczego izolacji przetwornika. Chodzi tu o bardzo ważny parametr bezpieczeństwa – napięcie probiercze to wartość napięcia, jakie przykłada się do izolacji przetwornika podczas testów fabrycznych, żeby upewnić się, że nie dojdzie do przebicia ani uszkodzenia izolacji przy pracy z normalnym napięciem. W praktyce taki test gwarantuje, że urządzenie wytrzyma określone, dużo wyższe napięcie niż to, które pojawia się podczas normalnego użytkowania. Osobiście uważam, że znajomość tych symboli to podstawa dla każdego kto działa w branży elektroenergetycznej czy automatyce, bo pozwala realnie ocenić poziom bezpieczeństwa pracy z danym sprzętem. Warto o tym pamiętać zwłaszcza podczas przeglądów BHP i odbiorów technicznych, bo w razie wypadku to właśnie te parametry są później analizowane przez inspektorów czy rzeczoznawców. Symbole te są opisane w normach, m.in. PN-EN 61010-1. Moim zdaniem fajnie, że branża trzyma się takich jasnych oznaczeń, bo pozwala to szybko zorientować się w jakości i przeznaczeniu danego przyrządu pomiarowego bez czytania całych instrukcji. Dla praktyka to spora oszczędność czasu i większe poczucie bezpieczeństwa.
Wielu osobom zdarza się mylić znaczenie symboli na miernikach analogowych i przyznaję, że też kiedyś zdarzyło mi się zwracać uwagę nie na to, co trzeba. Symbol w postaci gwiazdy z cyfrą w środku nie odnosi się ani do podwójnej izolacji, ani do klasy przyrządu, ani tym bardziej do liczby zakresów pomiarowych. Podwójna izolacja, owszem, jest bardzo ważnym zagadnieniem związanym z bezpieczeństwem elektrycznym, jednak oznacza się ją zupełnie innym symbolem – zwykle jest to kwadrat wpisany w drugi kwadrat. Ktoś może pomylić te dwa oznaczenia, bo oba dotyczą bezpieczeństwa, ale mają zupełnie inne znaczenie praktyczne i formalne. Klasa przyrządu (np. klasa 1 lub 2) dotyczy dokładności pomiarowej, a nie parametrów izolacji – to zupełnie inna bajka, regulowana przez inne normy i opisana innymi symbolami, często cyframi w kółku. Liczba zakresów pomiarowych z kolei to sprawa konstrukcyjna urządzenia i jest opisywana na panelu, ale nigdy nie przy pomocy takiego symbolu. Typowym błędem jest też uznawanie, że obecność cyfry w symbolu zawsze odnosi się do liczby czegoś (zakresów, funkcji, poziomów), podczas gdy tutaj chodzi o poziom napięcia probierczego w kilowoltach testowych. Z mojego doświadczenia wynika, że takie nieporozumienia najczęściej wynikają z pobieżnego przeglądania instrukcji albo powielania obiegowych opinii. W praktyce znajomość właściwych oznaczeń bardzo upraszcza życie – wystarczy rzucić okiem na symbol i już wiesz, czy możesz mierzyć bezpiecznie w instalacjach o określonym napięciu, czy lepiej odłożyć miernik i poszukać lepszego sprzętu. Zawsze polecam wracać do norm, np. PN-EN 61010-1 i katalogów producenta, bo tam te symbole są dokładnie rozpisane.