Kwalifikacja: DRM.01 - Wykonywanie wyrobów koszykarsko-plecionkarskich
Zawód: Koszykarz-plecionkarz
Okucia zalicza się do materiałów
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Okucia to taki typ materiałów, który w szeroko pojętym budownictwie i stolarstwie określa się jako materiał pomocniczy. To całkiem logiczne, bo okucia nie są ani głównym elementem konstrukcyjnym jak np. belki czy deski, ani nie tworzą samodzielnie żadnej większej części wyrobu. One po prostu służą do łączenia, wzmacniania, czasem do zabezpieczania albo nadawania funkcji ruchomej elementom – klasyczny przykład to zawiasy w drzwiach, zamki, klamki czy różnego rodzaju zaczepy i uchwyty. Bez okuć nie byłoby możliwe złożenie funkcjonalnych drzwi czy okien, ale też trudno je nazwać podstawowym materiałem, bo w razie potrzeby można je wymienić na inny rodzaj bez ruszania całej konstrukcji. W normach branżowych i praktyce zawodowej jasno się rozróżnia materiały podstawowe (np. drewno, stal, beton) od tych pomocniczych jak właśnie okucia, kleje, śruby itp. Moim zdaniem warto zwracać uwagę na to rozróżnienie, bo często przy kosztorysowaniu czy zamawianiu materiałów zapomina się o tych 'pomocnikach', a potem tego brakuje na budowie albo warsztacie. Z własnego doświadczenia wiem, że dobór odpowiednich okuć często decyduje o trwałości i wygodzie użytkowania produktu. Dobrze jest więc nie traktować okuć po macoszemu – to taki cichy bohater każdej konstrukcji.
Okucia bardzo często mylone są z innymi kategoriami materiałów, ale ich rola jest dość specyficzna i jasno określona w dokumentacji technicznej i normach budowlanych. Gdy ktoś uważa, że okucia to materiały dodatkowe lub uzupełniające, wynika to z przekonania, że nie są one absolutnie niezbędne do stworzenia samej konstrukcji, lecz tylko 'dodają' coś do całości. W praktyce jednak okucia są kluczowe do prawidłowego funkcjonowania takich elementów jak okna, drzwi, bramy czy nawet niektóre meble. Traktowanie ich jako materiałów podstawowych to z kolei zbyt daleko idące uproszczenie – materiał podstawowy to taki, z którego wykonana jest główna część produktu (np. skrzydło drzwiowe z drewna, rama okienna z PVC czy stal do wykonania konstrukcji nośnej). Z mojego doświadczenia, w branży bardzo pilnuje się, by okucia klasyfikować jako materiały pomocnicze, bo nie stanowią one o konstrukcji samej w sobie, lecz umożliwiają jej poprawne działanie. Materiały dodatkowe czy uzupełniające to najczęściej rzeczy typu farby, uszczelki, pianki montażowe – coś, co można dodać, aby poprawić komfort lub wygląd, ale konstrukcja dalej spełnia swoją podstawową funkcję nawet bez nich. Typowym błędem jest utożsamianie terminów „dodatkowy” i „pomocniczy”, jednak w branżowym żargonie to nie jest to samo. Pomocniczy znaczy: niezbędny do montażu i użytkowania, ale nie będący częścią główną. Dlatego właśnie okucia mają taką, a nie inną klasyfikację, co też wpływa na ich zamawianie, dokumentowanie wydatków czy planowanie robót. Uważam, że warto sobie to raz porządnie poukładać, bo taka wiedza procentuje przy każdym większym projekcie budowlanym czy remontowym.