Kwalifikacja: MEC.02 - Wykonywanie i naprawa wyrobów kowalskich

Wybierając inną opcję niż rozwarstwienie, łatwo popełnić błąd wynikający z niezrozumienia, jak zachowuje się metal podczas kucia, gdy w materiale znajduje się zbyt duża jama usadowa. Przykładowo, odpowiedź rysa często mylona jest z rozwarstwieniem, ale w rzeczywistości rysa to powierzchniowe uszkodzenie, powstające najczęściej w wyniku przekroczenia granicy plastyczności podczas obróbki lub przez zanieczyszczenia na powierzchni – nie jest ona bezpośrednim skutkiem obecności jamy usadowej. Pęknięcie, choć groźne, również ma inne podłoże – powstaje wskutek nadmiernych naprężeń, najczęściej w trakcie gwałtownego chłodzenia lub w wyniku działania sił na materiał o niskiej ciągliwości, ale jama usadowa nie sprzyja typowym pęknięciom, lecz raczej rozdzielaniu włókien metalu (czyli rozwarstwieniu). Niewypełnienie natomiast to wada typowa dla procesu odlewania, kiedy forma nie została w pełni zalana ciekłym metalem, przez co w wyrobie powstaje niewypełnione miejsce. W procesie kucia jednak niewypełnienie nie jest bezpośrednią konsekwencją jamy usadowej, bo materiał w tym miejscu już istnieje, tyle że z pustką w środku. Często spotykaną pomyłką jest utożsamianie wszystkich wad powstałych w trakcie obróbki plastycznej z pęknięciami lub rysami, jednak normy branżowe i praktyka inżynierska jasno rozdzielają te pojęcia. Z mojego doświadczenia wynika, że kluczowe jest zrozumienie, iż rozwarstwienie wynika z obecności wewnętrznych pustek – miejsce to nie przenosi naprężeń, co prowadzi do osłabienia całości wyrobu. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na jakość półproduktu i stosować się do wytycznych technologicznych w branży obróbki plastycznej.