Kwalifikacja: MEC.02 - Wykonywanie i naprawa wyrobów kowalskich

Wybór innej temperatury niż 580°C do wyżarzania mosiądzu wynika zwykle z mylenia zakresów albo z przyzwyczajeń wyniesionych z obróbki innych metali. Niejednokrotnie spotkałem się z przekonaniem, że wyższa temperatura, na przykład 750°C, będzie lepsza, bo szybciej „zmiękczy” materiał, jednak w przypadku mosiądzu to najprostsza droga do przegrzania i naruszenia struktury stopu. Taka temperatura jest zarezerwowana w tabeli dla procesu kucia mosiądzu, nie wyżarzania. Z kolei 520°C to wartość poniżej dolnej granicy zakresu wyżarzania (550÷600°C) – co w praktyce może skutkować niedostatecznym usunięciem naprężeń własnych albo niepełną rekryształyzacją. Temperatura 620°C natomiast przekracza górną granicę i choć wydaje się „niedużo za dużo”, to w wyżarzaniu metali nieżelaznych nawet kilkadziesiąt stopni bywa kluczowe – zbyt wysoka temperatura może wywołać zjawiska niepożądane, jak spadek własności plastycznych czy nawet lokalne przegrzanie. Generalnie, typowym błędem jest przyjmowanie, że wyżarzanie można robić na oko, korzystając z tych samych wartości dla różnych materiałów. W praktyce bardzo ważne jest ścisłe trzymanie się zakresów podanych w tabelach, bo tylko wtedy można mieć pewność, że obróbka cieplna przyniesie zamierzony efekt – a to jest fundamentem dobrej roboty w branży metali. Warto też obserwować reakcję materiału, bo nawet najlepsza tabela nie uwzględni wszystkich niuansów konkretnej partii surowca czy warunków procesu. Z mojego doświadczenia wynika, że większość niepowodzeń w wyżarzaniu mosiądzu wynika właśnie z nieprawidłowego doboru temperatury, najczęściej przez analogię do stali lub brązów, co jest zupełnie nieuzasadnione technologicznie.