Kwalifikacja: MEC.02 - Wykonywanie i naprawa wyrobów kowalskich

Podczas wyboru temperatury hartowania stali o zawartości węgla 0,6% łatwo popełnić kilka typowych błędów, wynikających z powierzchownej interpretacji wykresu żelazo–węgiel lub niewłaściwego rozumienia procesu przemian fazowych. Często spotykam się z przekonaniem, że im wyższa temperatura, tym lepsze hartowanie, co jednak nie jest prawdą. Przekroczenie optymalnego zakresu, np. wybór temperatury 825–860°C, prowadzi do przegrzewania stali. W takich warunkach ziarno austenitu bardzo szybko rośnie, co później skutkuje kruchością i spadkiem wytrzymałości po hartowaniu. Zamiast zyskać twardość, stal staje się podatna na pęknięcia i wykruszanie, co w praktyce jest poważną wadą, zwłaszcza w narzędziach czy częściach maszyn. Z drugiej strony, wybór temperatur poniżej zakresu, czyli np. 750–790°C lub 750–780°C, jest równie problematyczny. W tych temperaturach stal z 0,6% C nie ulega pełnej austenityzacji – pozostają wyspy perlitu i ferrytu, które ograniczają hartowność, a efekt końcowy to twardość znacznie niższa od oczekiwanej. W praktyce, taka stal nie nadaje się wtedy do pracy pod obciążeniem czy w warunkach wymagających dużej odporności na zużycie. Myślę, że najczęstszy błąd polega na tym, że nie sprawdza się dokładnie wykresów lub stosuje ogólne zasady dla wszystkich gatunków stali. Branżowe normy i literatura podkreślają potrzebę precyzyjnego doboru temperatury adekwatnie do zawartości węgla – każdy zakres jest inny. Moim zdaniem, opanowanie tej umiejętności to fundament dla każdego, kto planuje profesjonalnie zajmować się obróbką cieplną. Praktyka pokazuje, że zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury hartowania to jeden z głównych powodów nieudanych prób uzyskania wymaganej twardości i wytrzymałości stali.