Kwalifikacja: MEC.02 - Wykonywanie i naprawa wyrobów kowalskich

Oznaczenie N9E, zgodnie z Polską Normą, nie odnosi się do stali stopowych, ani tych do pracy na gorąco, ani na zimno. Typowym błędem jest mylenie tej symboliki z systemami oznaczeń stali narzędziowych stopowych, gdzie faktycznie obecne są dodatki stopowe poprawiające właściwości w wysokich temperaturach lub przy intensywnej pracy. W praktyce stal narzędziowa stopowa do pracy na zimno (np. oznaczana jako NC11 czy NC6) zawiera domieszki chromu, molibdenu czy wanadu, co znacząco wpływa na jej odporność na ścieranie i możliwość pracy w trudnych warunkach. Z kolei stale stopowe do pracy na gorąco, jak np. WNL czy WCL, muszą wytrzymywać działanie wysokich temperatur i posiadają zupełnie inne parametry wytrzymałościowe oraz skład chemiczny – a N9E kompletnie do tego nie pasuje. Spotkałem się też z przekonaniem, że N9E to stal głęboko się hartująca, bo „narzędziowa = twarda na wskroś”, ale to dość powszechny skrót myślowy, który rzadko się sprawdza w praktyce. Oznaczenie N sugeruje stal niestopową, a te właśnie płytko się hartują – twarda jest tylko wierzchnia warstwa, rdzeń pozostaje bardziej plastyczny. Taka właściwość bywa wręcz zaletą w przypadku narzędzi podatnych na uderzenia i skręcanie, gdzie nie chcemy, żeby całość była zbyt krucha. Dobre rozumienie oznaczeń stali ułatwia wybór odpowiedniego materiału w praktyce warsztatowej czy produkcyjnej – i naprawdę warto się z tym zaprzyjaźnić, bo błędna interpretacja może skutkować nie tylko stratami materiałowymi, ale też niebezpieczeństwem przy użytkowaniu narzędzi.