Otwory w krążkach i arkuszach ściernych mają bardzo konkretne zastosowanie – służą do odpylania obszaru roboczego, czyli umożliwiają systemowi odciągu skuteczne usuwanie pyłu powstającego podczas szlifowania. Moim zdaniem to jedno z najbardziej praktycznych udogodnień, jakie można spotkać w profesjonalnych materiałach ściernych. Dzięki otworom, pył nie zbiera się na powierzchni obrabianej ani nie zatyka ziaren ściernych, co wydłuża żywotność krążka i poprawia skuteczność szlifowania. Powietrze zasysane przez otwory razem z pyłem trafia do odkurzacza lub centralnego systemu odpylania – to nie tylko wygoda, ale też bezpieczeństwo, bo ogranicza unoszenie się szkodliwych drobinek w powietrzu. W branży wykończeniowej czy stolarskiej takie rozwiązanie to już właściwie standard, trudno sobie wyobrazić pracę na sucho bez odpylania. Z własnego doświadczenia dodam, że systemy te sprawdzają się świetnie zwłaszcza przy dłuższej pracy z delikatnymi materiałami, gdzie czystość powierzchni mocno wpływa na efekt końcowy. Branżowe normy, np. dotyczące BHP, wręcz zalecają stosowanie materiałów z odpylaniem, żeby ograniczyć ryzyko zdrowotne i poprawić komfort pracy.
Dość często spotyka się przekonanie, że otwory w krążkach ściernych służą do mocowania, identyfikacji producenta czy pokazywania stopnia zużycia, ale to podejście nie ma uzasadnienia w praktyce przemysłowej ani w dokumentacji producentów. Mocowanie materiałów ściernych na elektronarzędziach realizuje się zazwyczaj przez systemy rzepów (velcro) lub kołnierzy mocujących, a centralny otwór w krążku ułatwia dokładne osadzenie na talerzu szlifierki. Jednak liczne, regularnie rozmieszczone otwory nie pełnią funkcji mocujących – one odpowiadają za swobodny przepływ powietrza i skuteczne wyciąganie pyłu. Z kolei identyfikacja producenta odbywa się przez nadruki na spodniej stronie krążka lub etykiety na opakowaniu, nie zaś przez otwory w materiale. W przypadku informowania o zużyciu, stosuje się wskaźniki kolorystyczne lub odpowiednie oznaczenia, a nie specjalne otwory. W praktyce, brak odpylania prowadzi do szybkiego zapychania ścierniwa, wzrostu temperatury i powstawania śladów na obrabianym materiale. Typowym błędem jest myślenie, że obecność otworów to tylko kwestia wygody lub identyfikacji, gdy tymczasem to rozwiązanie techniczne wynika z dążenia do zachowania wysokiej jakości obróbki i bezpieczeństwa operatora. W instrukcjach BHP i zaleceniach producentów materiałów ściernych bardzo mocno podkreśla się znaczenie efektywnego odpylania, bo to ono realnie wpływa na trwałość narzędzia, zdrowie pracownika i estetykę końcowego wykończenia. Moim zdaniem warto zawsze kojarzyć otwory w krążkach ściernych właśnie z systemem usuwania pyłu, bo to jest klucz do zrozumienia ich konstrukcji.