Kwalifikacja: MOT.03 - Diagnozowanie i naprawa powłok lakierniczych

Wiele osób zakłada, że każde promieniowanie elektromagnetyczne o wysokiej energii (jak rentgenowskie czy gamma) przyspiesza procesy fizykochemiczne, jednak w przypadku lakierów jest wręcz odwrotnie. Promieniowanie rentgenowskie oraz gamma to promieniowanie jonizujące, które może destrukcyjnie wpływać na strukturę powłok lakierniczych, prowadząc do ich degradacji, przebarwień czy nawet niszczenia podłoża. Nie są one wykorzystywane w praktyce lakierniczej, bo mają zbyt dużą przenikliwość i nie działają selektywnie na procesy schnięcia czy utwardzania lakierów – bardziej nadają się do zastosowań medycznych lub przemysłowych związanych z kontrolą jakości czy sterylizacją. Nadfiolet, czyli promieniowanie UV, rzeczywiście ma zastosowanie w pewnych systemach lakierniczych, ale wyłącznie w przypadku specjalnych lakierów UV-utwardzalnych, gdzie inicjatory chemiczne reagują na światło o określonej długości fali. W typowych lakierach konwencjonalnych, zarówno rozpuszczalnikowych, jak i wodnych, promieniowanie UV nie przyspiesza schnięcia i nie wpływa na twardość. Często myli się tutaj procesy fotopolimeryzacji z klasycznym suszeniem termicznym. Z kolei promieniowanie podczerwone działa na zasadzie bezpośredniego ogrzewania warstwy lakieru, co powoduje odparowanie rozpuszczalników i fizyczne utwardzenie powłoki – dlatego jest najczęściej stosowane w przemyśle. Typowym błędem jest więc przekonanie, że im wyższa energia promieniowania, tym lepiej – w rzeczywistości kluczowa jest zgodność parametrów promieniowania z właściwościami chemicznymi powłoki oraz bezpieczeństwo procesu. Dobór odpowiedniej technologii suszenia lakierów powinien wynikać ze znajomości mechanizmów fizykochemicznych, a nie tylko teoretycznej wiedzy o promieniowaniu.