Zacieki na powłoce lakierowej to taka rzecz, której każdy lakiernik chciałby unikać jak ognia. Jeśli chodzi o przyczyny, to właśnie niewłaściwy dobór dyszy pistoletu natryskowego jest jednym z najczęstszych winowajców. Zbyt duża średnica dyszy powoduje, że przez pistolet przepływa za dużo materiału w zbyt krótkim czasie i lakier nie zdąży się odpowiednio rozpylić na powierzchni – wtedy właśnie mogą powstać smugi i zacieki. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet świetnie przygotowana powierzchnia czy najwyższej jakości lakier nie uratuje roboty, jeśli ktoś użyje za dużej lub za małej dyszy w stosunku do rodzaju stosowanego materiału (np. lakier bazowy, klar, podkład). Producenci lakierów i sprzętu często podają zalecane średnice na opakowaniach i naprawdę warto do tego zaglądać. W warsztacie widziałem nie raz, jak jeden, niepozorny szczegół – właśnie dobór dyszy – decydował o końcowym efekcie pracy. Standardy branżowe, takie jak wytyczne producentów systemów lakierniczych czy normy ISO dotyczące aplikacji natryskowych, też zwracają na to uwagę. Dobrą praktyką jest też regularne sprawdzanie zużycia samej dyszy, bo nawet lekko rozkalibrowana dysza może robić sporo szkody. Im szybciej wbijesz sobie do głowy, że dobór sprzętu pod materiał to podstawa, tym mniej poprawek będziesz potem robić – czas to pieniądz.
Wady powłok lakierniczych w postaci zacieków mogą wynikać z różnych przyczyn, ale nie każda intuicyjna odpowiedź prowadzi do właściwego rozpoznania źródła problemu. Często pojawia się przekonanie, że zacieki powstają przede wszystkim przez zbyt dużą liczbę warstw. Prawda jest taka, że nakładanie kilku cienkich warstw zgodnie z zaleceniami producenta raczej nie powoduje zacieków – to raczej zbyt gruba pojedyncza warstwa lub nieodpowiednia technika aplikacji są powodem takich defektów. Podobnie jest z zanieczyszczeniem aparatury natryskowej. Oczywiście, brudny pistolet lakierniczy może powodować inne poważne problemy, takie jak plamki, grudki czy nierównomierny natrysk, ale nie jest typową przyczyną właśnie zacieków. Kolejne mylne przekonanie to kwestia nieprawidłowego przygotowania powierzchni. Jasne, źle przygotowana powierzchnia może prowadzić do osłabienia przyczepności lakieru, odprysków, pęcherzy czy nawet łuszczenia się powłoki, ale to nie ona jest odpowiedzialna za powstawanie zacieków w momencie aplikacji. W praktyce często widzę, że osoby zaczynające przygodę z lakierowaniem przeceniają znaczenie tych czynników wobec rzeczywistych parametrów pracy pistoletu. Czasem winą są też błędne ustawienia ciśnienia, ale tutaj kluczowa pozostaje jednak średnica dyszy i ilość podawanego materiału. Warto pamiętać, że lakiernictwo to nie tylko chemia i przygotowanie, ale też precyzyjna mechanika aplikacji. Opieranie się na stereotypach może prowadzić do niepotrzebnych poprawek i frustracji, dlatego ważna jest świadomość techniki oraz sprzętu, z jakiego się korzysta.