Miernik elektrodynamiczny to naprawdę ciekawe rozwiązanie, które stosuje się głównie do pomiaru wartości prądu i napięcia przemiennego, ale także stałego. Jego główna zasada działania opiera się na wzajemnym oddziaływaniu dwóch uzwojeń – jednego nieruchomego (stałego) i drugiego ruchomego (zamocowanego na ramce z igłą pomiarową). Oba uzwojenia są umieszczone w taki sposób, że przepływający przez nie prąd wytwarza pole magnetyczne, które generuje siłę napędzającą wskazówkę na podziałce. To, co wyróżnia mierniki elektrodynamiczne, to bardzo dobra dokładność i możliwość pracy z prądem przemiennym, czego nie dają np. magnetoelektryczne (te są tylko do prądu stałego). Moim zdaniem, warto znać ten rodzaj mierników, bo są one podstawą w profesjonalnych laboratoriach pomiarowych i stosuje się je jako tzw. wzorce do kalibracji innych przyrządów. Warto też zwrócić uwagę na symbol graficzny – dwie równoległe linie, często z kropkami lub krótkimi odcinkami, które odróżniają go od innych symboli. W praktyce spotkasz je wszędzie tam, gdzie liczy się precyzja oraz uniwersalność, np. w energetyce, serwisach sprzętu czy szkołach technicznych, podczas zajęć z podstaw pomiarów elektrycznych. W branży istnieje przekonanie, że jeśli zależy Ci na wiarygodnych wynikach – to właśnie elektrodynamiczny jest jedną z najlepszych opcji. Dobrze znać jego budowę i zasadę działania, bo na egzaminach i w praktyce to często kluczowy temat.
Bardzo często można się pomylić, bo nazwy mierników bywają do siebie podobne, a na pierwszy rzut oka trudno zauważyć różnice w symbolach czy budowie. Zacznijmy od indukcyjnego – te przyrządy działają na zupełnie innej zasadzie, bo opierają się na zmianie strumienia magnetycznego i są wykorzystywane głównie jako liczniki energii elektrycznej prądu przemiennego (liczniki energii czynnej starego typu). Ich konstrukcja nie obejmuje wzajemnie działających cewek ruchomej i nieruchomej tak jak w elektrodynamicznych, a schematy są zdecydowanie bardziej złożone, z aluminiowym wirnikiem i magnesami hamującymi, których na tym rysunku nie widać. Magnetoelektryczne z kolei, to typowe mierniki do prądu stałego, gdzie ruchoma cewka umieszczona jest w stałym polu magnesu trwałego i ich symbol graficzny jest zupełnie inny – przeważnie z jedną linią i punktem. Elektromagnetyczne natomiast przypominają działaniem przekaźniki, mają ruchome żelazko i są głównie stosowane do pomiarów prądu przemiennego, zwłaszcza w prostych amperomierzach tablicowych, ale nie mają dwóch cewek połączonych tak, jak pokazano na tym schemacie. Częstym błędem jest utożsamianie każdej 'cewki z igłą' z magnetoelektrycznym albo elektromagnetycznym, bo to są znaczne uproszczenia. W rzeczywistości miernik elektrodynamiczny wyróżnia się tym, że przez oba uzwojenia może płynąć ten sam prąd (albo różne, zależnie od układu), a uzyskany moment napędowy zależy od iloczynu wartości prądów w obu cewkach. To właśnie pozwala na pomiar zarówno prądu stałego, jak i przemiennego, co w innych typach mierników z tej listy nie będzie możliwe. W praktyce, jeśli widzisz układ z ruchomą i nieruchomą cewką oraz dwie linie w symbolu, to zawsze myśl elektrodynamiczny – to znak rozpoznawczy, który warto zapamiętać na przyszłość.