Kwalifikacja: MEP.01 - Montaż i naprawa maszyn i urządzeń precyzyjnych

Temat pomiarów przy użyciu mikroskopu warsztatowego bywa nieco mylący, bo to narzędzie kojarzy się głównie z obserwacją, a nie typowym pomiarem geometrycznym. Jednak warto rozróżnić, jakie wielkości fizyczne można nim rzeczywiście mierzyć. Bicie, płaskość czy współosiowość to cechy geometryczne analizowane zwykle za pomocą innych narzędzi pomiarowych. Bicie kontroluje się najczęściej zegarem czujnikowym w połączeniu z obrotami przedmiotu na pryzmach albo na tokarce – mikroskop tu nie pomoże, bo chodzi o przesunięcie osi obrotu, a nie liniowy wymiar. Płaskość określa się przez analizę powierzchni, często na płytach granitowych i z użyciem szczelinomierzy czy laserowych systemów pomiarowych – mikroskop mógłby jedynie wykryć lokalne nierówności, ale nie dostarczy informacji o globalnej płaskości. Współosiowość natomiast wymaga sprawdzenia zgodności osi dwóch powierzchni, co również realizuje się raczej czujnikami zegarowymi, narzędziami optycznymi do osiowania lub zaawansowaną metrologią współrzędnościową, ale nie samym mikroskopem warsztatowym. Typowym błędem jest myślenie, że skoro mikroskop powiększa obraz, to wszystko da się nim zmierzyć – niestety, nie każda cecha geometryczna jest widoczna w powiększeniu i nie każda daje się przełożyć na pomiar liniowy, który mikroskop umożliwia. W branży powszechnie uznaje się, że mikroskopy warsztatowe są przeznaczone głównie do pomiarów długości, szerokości, odległości między punktami czy np. szerokości nacięć, a nie do kontroli ruchomości, osiowania czy całościowej analizy płaszczyzn. Dlatego wybór odpowiedniego narzędzia do danej wielkości geometrycznej to podstawa dobrej praktyki technicznej.