Kwalifikacja: MEP.01 - Montaż i naprawa maszyn i urządzeń precyzyjnych

Wiele osób zakłada, że gratowanie to zabieg mający na celu poprawę wszelkich właściwości geometrycznych elementu, takich jak średnica otworu czy nawet dokładność wymiarowa. To dość częsty błąd, bo samo gratowanie tak naprawdę nie służy ani do zwiększania średnicy części otworu, ani do precyzyjnego kształtowania geometrii czy uzyskiwania określonej chropowatości powierzchni. Gdy chcemy zwiększyć średnicę, konieczne są procesy takie jak rozwiercanie lub roztaczanie, które zapewniają odpowiedni wymiar i tolerancję. Natomiast gratowanie praktycznie nie ingeruje w wymiar główny otworu, usuwa tylko minimalne ilości materiału z krawędzi. Z kolei jeśli chodzi o poprawę dokładności kształtów i wymiarów, to tutaj mamy do czynienia z operacjami wykańczającymi – szlifowanie, honowanie czy polerowanie, które rzeczywiście mają znaczący wpływ na te parametry. Gratowanie jest operacją wykończeniową, ale jej głównym celem jest bezpieczeństwo użytkownika i przygotowanie powierzchni do dalszych procesów, a nie uzyskanie bardzo ścisłych tolerancji. Co do chropowatości powierzchni – czasem po gratowaniu może się ona nieznacznie poprawić na krawędzi, ale nie jest to metoda do uzyskiwania odpowiedniej chropowatości na całych powierzchniach. Tutaj wykorzystuje się np. szlifowanie czy polerowanie. Moim zdaniem koncentracja na błędnym przeznaczeniu gratowania wynika z tego, że po prostu często myli się różne operacje wykończeniowe, a przecież każda z nich ma swoje specyficzne zadanie i miejsce w procesie technologicznym. Gratowanie to przede wszystkim usuwanie ostrych pozostałości – tak jest w praktyce i takie są oczekiwania branżowe oraz standardy.