Kwalifikacja: TWO.01 - Wykonywanie robót regulacyjnych i hydrotechnicznych

W robotach przy korpusie wału przeciwpowodziowego łatwo pomylić funkcje różnych maszyn, bo na budowie sprzętu jest dużo, wszystko się rusza, hałasuje i wygląda „ciężko”. Ale klucz jest prosty: do zagęszczania warstw gruntu stosuje się maszyny przystosowane właśnie do dogęszczania, a nie do kopania, wbijania czy wibrowania punktowego. Wibrator ręczny kojarzy się wielu osobom z zagęszczaniem, bo faktycznie służy do zagęszczania, ale zupełnie innego materiału – mieszanki betonowej. Wibratory wgłębne lub powierzchniowe używa się w deskowaniach, płytach, belkach, słupach, żeby usunąć pęcherze powietrza z betonu. W gruncie wału taki sprzęt praktycznie nic by sensownego nie zrobił, a nawet mógłby naruszyć strukturę przy niewielkiej objętości. Koparka podsiębierna to z kolei typowa maszyna do robót ziemnych, ale w zakresie wydobycia, profilowania skarp, wykonywania wykopów czy koryt. Koparka służy do kształtowania bryły nasypu i przygotowania podłoża, a nie do jego zagęszczania. Typowym błędem myślowym jest założenie, że skoro koparka „ugniata” gąsienicami grunt, to to już jest zagęszczenie – w wałach przeciwpowodziowych takie przypadkowe ugniatanie jest niewystarczające i nie spełnia wymagań normowych co do stopnia zagęszczenia. Kafar samojezdny znowu kojarzy się z dużą energią i wbijaniem, ale to jest sprzęt do pogrążania pali, grodzic stalowych, rur osłonowych, ewentualnie elementów umocnień. Używa się go przy ścianach szczelnych, fundamentach palowych czy zabezpieczeniach głębokich wykopów, a nie do wznoszenia korpusu wału ziemnego. Wbicie pojedynczych elementów w nasyp nie zapewni równomiernego zagęszczenia warstwy, tylko wprowadzi lokalne strefy dużych naprężeń, co w wałach jest wręcz zjawiskiem niepożądanym. Sedno sprawy polega na tym, że przy wałach przeciwpowodziowych wymaga się równomiernego, kontrolowanego zagęszczenia całej powierzchni każdej warstwy nasypu, zgodnie z dokumentacją techniczną i specyfikacjami robót. Do tego właśnie służą walce, w tym walce okołkowane, a nie sprzęt do betonu, wykopów czy wbijania pali. Moim zdaniem warto za każdym razem pytać siebie: jaka jest podstawowa funkcja tej maszyny? Jeśli nie jest nią zagęszczanie gruntu na dużej powierzchni, to raczej nie będzie właściwym wyborem do budowy korpusu wału.