Kwalifikacja: TWO.01 - Wykonywanie robót regulacyjnych i hydrotechnicznych

Przy umacnianiu skarp rzecznych samym obsiewem kluczowe jest zrozumienie, gdzie roślinność ma realną szansę wytrzymać działanie wody. Intuicyjnie wiele osób myśli, że skoro woda najbardziej podmywa dół skarpy, to właśnie tam warto zrobić obsiew, a cięższe umocnienia dać wyżej. W praktyce jest dokładnie odwrotnie. Pas dolny skarpy i strefa przydenna są najbardziej narażone na erozję hydrauliczną: największe prędkości przepływu, zawirowania, kawitację przy wysokich stanach wód, a zimą również na działanie kry lodowej. Czysty obsiew, bez dodatkowego ciężkiego umocnienia, jest tam po prostu za słaby – trawa nie zdąży się zakorzenić, zanim zostanie wypłukana. Podobnie mylące bywa patrzenie na łuki rzeki. Na łuku wklęsłym nurt przylega do brzegu, prędkości są wyższe, następuje silne podmywanie stopy skarpy i przesuwanie się koryta. To właśnie na tych odcinkach stosuje się najczęściej narzut kamienny, gabiony, palisady faszynowe czy inne ciężkie umocnienia, a nie sam obsiew. Z kolei na łuku wypukłym przepływ jest spokojniejszy, nurt odsuwa się od brzegu, osadza się rumowisko, tworzą się łachy i tam naturalna roślinność ma najlepsze warunki do rozwoju. Dlatego dobre praktyki regulacji cieków i umacniania brzegów mówią jasno: umocnienia biologiczne projektuje się w pasie górnym skarpy oraz w miejscach o mniejszych prędkościach przepływu, czyli właśnie na łukach wypukłych. Błąd myślowy polega często na „odwróceniu logiki” – tam, gdzie jest największy problem z rozmywaniem, ktoś próbuje użyć najprostszego środka, czyli obsiewu, zamiast przewidzieć odpowiedni materiał konstrukcyjny. W efekcie takie umocnienie szybko się niszczy, skarpa się osuwa, a inwestor wraca po kilku latach do naprawy. Lepsze jest podejście mieszane: dół skarpy i łuki wklęsłe – rozwiązania ciężkie, góra skarpy i łuki wypukłe – obsiew i umocnienia biologiczne, zgodnie z zasadami nowoczesnej gospodarki wodnej i zrównoważonej regulacji cieków.