Kwalifikacja: TWO.01 - Wykonywanie robót regulacyjnych i hydrotechnicznych

W utrzymaniu cieków wodnych bardzo łatwo popaść w skrajności: albo „wyczyścić wszystko do zera”, albo zostawić koryto samemu sobie. Obie skrajności są niekorzystne. Odmulanie całego odcinka rzeki nie jest czynnością, którą wykonuje się co roku z automatu. Odmulanie to ciężka robota regulacyjna, ingerująca w dno cieku, wymagająca często decyzji wodnoprawnych, uzgodnień środowiskowych i dokładnego rozpoznania, czy rzeczywiście nastąpiło istotne zamulenie przekroju. Robienie tego profilaktycznie co roku byłoby nie tylko nieekonomiczne, ale też szkodliwe dla ekosystemu dna rzeki, bo niszczy siedliska organizmów wodnych i zaburza naturalne procesy transportu rumowiska. Z kolei wykonywanie nowych umocnień z kiszki faszynowej jako standardowej corocznej czynności utrzymaniowej też nie ma uzasadnienia technicznego. Umocnienia buduje się tam, gdzie występuje realne zagrożenie erozją skarpy lub gdzie dokumentacja projektowa tak przewiduje. Jeśli co roku „dokładamy” nowe faszynowanie, to znaczy, że albo pierwotne rozwiązanie było źle zaprojektowane, albo stosujemy środki zupełnie na ślepo. Dobra praktyka mówi: najpierw ocena stanu technicznego, potem ewentualna naprawa punktowa, a nie seryjne umacnianie bez potrzeby. Pomysł corocznej wycinki drzew porastających skarpy też jest typowym błędem myślowym – wydaje się, że brak drzew to większa drożność i bezpieczeństwo, a w rzeczywistości drzewa często stabilizują skarpę systemem korzeniowym, ograniczają erozję i podmywanie. Usuwa się tylko drzewa zagrażające bezpieczeństwu (pochylone, spróchniałe, z korzeniami już podmytymi), a nie wszystkie jak leci. Zbyt intensywna wycinka może doprowadzić do osuwania się skarp, zwiększenia spływu powierzchniowego i zamulania koryta. Typowym nieporozumieniem jest utożsamianie „porządku” z całkowitym ogołoceniem brzegów – w nowoczesnej gospodarce wodnej kładzie się nacisk na utrzymanie drożności cieku głównie przez racjonalne wykaszanie roślinności niskiej, a prace ciężkie, jak odmulanie czy nowe umocnienia, wykonuje się tylko wtedy, gdy wynika to z oceny technicznej i dokumentacji. Właśnie takie podejście, oparte na przeglądach, analizie przepustowości i szacowaniu ryzyka powodziowego, jest dziś uznawane za dobrą praktykę utrzymania cieków.