Kwalifikacja: CHM.01 - Obsługa maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych

Odpowiedź na to pytanie wymaga zrozumienia konstrukcji układu plastyfikującego wtryskarki oraz funkcji poszczególnych zaworów, z którymi operatorzy spotykają się na co dzień w przetwórstwie tworzyw sztucznych. Grzybkowy zawór jest pewnym tropem, bo faktycznie w różnych urządzeniach przemysłowych pełni funkcję odcinania przepływu, jednak we wtryskarkach to rozwiązanie stosowane jest rzadko i raczej nie do kontroli wstecznego przepływu uplastycznionego tworzywa. Najczęściej tego typu zawory można spotkać w aplikacjach hydraulicznych, gdzie steruje się przepływem cieczy roboczej, a nie masą plastyczną. Z kolei czterodrogowy zawór to element typowo hydrauliczny, który odpowiada za sterowanie ruchem siłowników, czyli na przykład włączaniem posuwu ślimaka czy otwieraniem formy. Nie ma on jednak bezpośredniego wpływu na to, czy tworzywo wraca do komory plastyfikującej podczas wtrysku – to zupełnie inne zagadnienie. Z mojego doświadczenia wynika, że wiele osób utożsamia czterodrogowe zawory z kluczowymi elementami sterowania, przez co powstaje błędne przekonanie, jakoby miały one wpływ na przepływ masy tworzywa. Zawór bezpieczeństwa natomiast pełni zupełnie inną funkcję – chroni układ przed zbyt dużym wzrostem ciśnienia, co jest oczywiście ważne, ale w żaden sposób nie zabezpiecza przed cofaniem się masy w czasie fazy wtrysku. Tego typu zawory spotyka się w układach hydraulicznych i pneumatycznych, czyli tam, gdzie priorytetem jest ochrona sprzętu i operatora. Tak naprawdę tylko zawór pierścieniowy jest zaprojektowany typowo pod kątem blokowania przepływu wstecznego uplastycznionego tworzywa. Mylenie jego funkcji z resztą wymienionych zaworów jest dość często spotykanym błędem – zwłaszcza gdy ktoś dopiero zaczyna przygodę z wtryskiem. Warto zapamiętać, że każdy typ zaworu ma swoje konkretne miejsce i zastosowanie w maszynie, a zamiana ich funkcji może prowadzić do poważnych problemów technologicznych oraz spadku jakości wyrobu.