Poliamid, czyli tworzywo o skrócie PA, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych materiałów wykorzystywanych w przemyśle tworzyw sztucznych. To właśnie ten skrót – PA – funkcjonuje jako międzynarodowe oznaczenie poliamidów, zarówno w dokumentacji technicznej, jak i na tabliczkach znamionowych części maszyn czy komponentów. Przykładowo, PA6 i PA66 to najczęściej spotykane odmiany tego tworzywa, różniące się właściwościami, choć obie należą do rodziny poliamidów. Poliamidy znane są z bardzo dobrej wytrzymałości mechanicznej, odporności na ścieranie i stosunkowo niskiego tarcia. W praktyce spotyka się je na przykład w przekładniach, łożyskach ślizgowych, a nawet w elementach karoserii samochodowych czy narzędziach codziennego użytku. Co ciekawe, poliamidy mają także świetną odporność na działanie olejów i paliw, choć niestety niezbyt dobrze znoszą wilgotność – potrafią chłonąć wodę, co wpływa na ich właściwości mechaniczne. Moim zdaniem zdecydowanie warto znać to oznaczenie, bo na rynku pracy wiedza o takich skrótach (PA, PE, PET itd.) jest po prostu podstawą. Branżowe normy, takie jak ISO 1043, jasno określają właśnie ten sposób oznaczania, żeby uniknąć nieporozumień w łańcuchu dostaw. Krótko mówiąc: PA to poliamid i nie ma tu miejsca na domysły. Przy projektowaniu czy doborze materiałów, zawsze warto sprawdzić, czy dany komponent to rzeczywiście PA, bo to przekłada się na całą eksploatację urządzenia.
Wybór skrótu innego niż PA jako oznaczenia poliamidu to dość częsty błąd, zwłaszcza na początku nauki o tworzywach sztucznych. Wynika to najczęściej z podobieństwa nazw handlowych, skrótów i dużej liczby różnych polimerów wykorzystywanych w przemyśle. Przykładowo, PE to skrót od polietylenu, tworzywa używanego głównie w produkcji folii, butelek, rur czy opakowań. Polietylen cechuje się dobrą odpornością chemiczną, ale nie dorównuje poliamidowi pod względem wytrzymałości mechanicznej czy odporności na ścieranie. PET natomiast jest skrótem od politereftalanu etylenu, materiału z którego produkuje się butelki na napoje gazowane, włókna syntetyczne oraz folie opakowaniowe. PET jest bardzo ważny w branży opakowaniowej, ale zupełnie innym polimerem niż poliamid. Z kolei POM (polioksymetylen) to tworzywo znane z wysokiej sztywności i stabilności wymiarowej, często wykorzystywane w precyzyjnych elementach mechanicznych takich jak koła zębate czy części zamków. Wbrew pozorom, literowe skróty są mocno określone przez normy – w tym przypadku zgodnie z normą ISO 1043 każdemu polimerowi przypisano unikalny symbol. Mylenie tych skrótów może prowadzić do poważnych pomyłek technicznych, na przykład podczas zamawiania materiałów czy analizy dokumentacji projektowej. Moim zdaniem warto od razu zapamiętać, który skrót do którego materiału należy, bo w praktyce produkcyjnej i serwisowej to podstawa dobrej komunikacji i uniknięcia nieporozumień. Stąd tylko PA jednoznacznie wskazuje na poliamid; pozostałe skróty dotyczą zupełnie innych tworzyw o innych właściwościach i zastosowaniach.