Granulator to zdecydowanie to miejsce w linii do granulacji, gdzie sprawdzenie działania osłony bezpieczeństwa z wyłącznikiem krańcowym jest wręcz obowiązkowe. Z mojego doświadczenia wynika, że właśnie w granulatorze występuje największe ryzyko kontaktu operatora z ruchomymi elementami tnącymi, które pracują z dużą prędkością i mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia. Taka osłona z krańcówką zabezpiecza przed przypadkowym uruchomieniem maszyny podczas otwarcia pokrywy lub dostępu serwisowego. W dobrych zakładach, zgodnie z normami typu PN-EN 12012-1 czy PN-EN ISO 13849, zawsze przed rozpoczęciem pracy sprawdza się, czy ta osłona działa prawidłowo – bo to podstawa bezpiecznej eksploatacji. Spotkałem się już z sytuacją, gdzie zbagatelizowanie tej kontroli skończyło się uszkodzeniem maszyny i sporym zamieszaniem na produkcji. Dobrą praktyką, którą polecam każdemu operatorowi, jest regularny test wyłącznika krańcowego podczas rozruchu, a także po każdej interwencji serwisowej. Takie podejście mocno podnosi poziom bezpieczeństwa i minimalizuje ryzyko wypadków. Warto pamiętać, że właśnie granulator, ze względu na swoją konstrukcję i sposób działania, wymaga szczególnej uwagi w kontekście ochrony operatora – na innych stanowiskach linii to ryzyko jest już dużo mniejsze.
W branży przetwórstwa tworzyw sztucznych bardzo często pojawia się nieporozumienie dotyczące zabezpieczeń i ich roli w poszczególnych urządzeniach linii do granulacji. Wytłaczarka, głowica czy wanna powietrzna – choć wszystkie ważne, to jednak ich konstrukcja i zasada działania nie wymaga aż tak ścisłego zabezpieczenia w postaci osłon z wyłącznikami krańcowymi. Na przykład głowica to element, przez który formowany jest materiał – tam pojawiają się wysokie temperatury, ale nie ma szybkoobrotowych, odsłoniętych narzędzi stanowiących takie zagrożenie dla operatora jak w granulatorze. Teoretycznie osłony mogą być stosowane, ale raczej ze względu na gorące powierzchnie, nie z powodu ryzyka kontaktu z elementami tnącymi. Wytłaczarka z kolei jest w większości zamknięta i standardowe procedury bezpieczeństwa opierają się na innych zabezpieczeniach – na przykład wyłącznikach awaryjnych, ale nie na typowych osłonach mechanicznych z krańcówką. Wanna powietrzna to jeszcze inna historia – jej zadaniem jest chłodzenie i transport granulatu, tam operator praktycznie nie ma dostępu do niebezpiecznych, ruchomych części. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie wszystkich osłon bezpieczeństwa z każdą maszyną, niezależnie od jej funkcji. Moim zdaniem wynika to z ogólnej troski o bezpieczeństwo, ale warto umieć rozpoznać, gdzie ryzyko jest realne. To właśnie granulator wymusza stosowanie osłony sprzęgniętej z wyłącznikiem krańcowym, bo jego elementy tnące mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie przy jakiejkolwiek próbie kontaktu w trakcie pracy. Dlatego, jeśli w pytaniu pojawia się temat osłon tego typu, naturalnym wyborem powinien być właśnie granulator, zgodnie z praktyką zakładową i wytycznymi norm bezpieczeństwa.