Kwalifikacja: SPO.02 - Świadczenie usług opiekuńczo-wspierających osobie starszej

Wydaje się, że często kierujemy się intuicją, wybierając takie kanały komunikacji jak wzrok czy słuch, bo przecież rozmowa i kontakt wzrokowy są podstawą relacji międzyludzkich. Jednak u osób w podeszłym wieku te zmysły są zazwyczaj już nieco upośledzone – wzrok się pogarsza przez zaćmy, zwyrodnienia plamki, a słuch często słabnie wskutek zmian starczych. Opieranie się na tych zmysłach, choć wydaje się naturalne, w praktyce bywa mało skuteczne, bo seniorzy mogą nie do końca zrozumieć, co się do nich mówi, lub nawet nie zauważyć wyrazu twarzy czy gestu. Smak natomiast praktycznie nie odgrywa żadnej roli w komunikowaniu uczuć – sam z siebie nie przekazuje emocji, a już na pewno nie w taki sposób, który można kontrolować na co dzień w relacji opiekun–pacjent. To taki typowy błąd – zakładać, że te same metody, które działają u młodszych, będą skuteczne również u osób starszych. Praktyka i badania pokazują, że dotyk staje się zmysłem priorytetowym, bo jest najbardziej pierwotny, najlepiej zachowany ze wszystkich i daje najwięcej poczucia bliskości. W komunikacji z seniorem, zwłaszcza którym trudno już wyrażać i odbierać emocje werbalnie, dotyk daje jasny sygnał: jesteś ważny, dbam o Ciebie. Dlatego tak ważne jest, by nie polegać tylko na rozmowie czy spojrzeniu, ale wykorzystać fizyczny kontakt jako środek wyrażania pozytywnych uczuć.