Zawód:  Opiekunka dziecięca 
 Kategorie:  Rozwój dziecka  Wspomaganie rozwoju  Komunikacja i relacje 
Wstyd jest emocją, która pojawia się w późniejszym etapie rozwoju emocjonalnego dziecka, zazwyczaj po trzecim roku życia. W przeciwieństwie do podstawowych emocji, takich jak radość, złość i smutek, które są uniwersalne i obserwowalne już u niemowląt, wstyd wymaga złożonych procesów poznawczych i społecznych. Emocja ta wiąże się z samoświadomością oraz zrozumieniem norm społecznych, co czyni ją bardziej zaawansowaną w kontekście rozwoju psychologicznego. Dzieci zaczynają odczuwać wstyd, gdy zauważają, że ich działania są oceniane przez innych oraz gdy zaczynają rozumieć, jakie zachowania są akceptowane w danej kulturze. Przykładowo, dziecko może odczuwać wstyd, gdy popełni błąd w obecności rówieśników, co może wpływać na jego poczucie własnej wartości. Zrozumienie momentów, w których dzieci zaczynają odczuwać wstyd, jest istotne w kontekście wychowania, ponieważ nauczyciele i rodzice mogą wspierać rozwój zdrowej samooceny poprzez pozytywne wzmocnienia i konstruktywną informację zwrotną.