Ośrodek pomocy społecznej to taka instytucja, do której w pierwszej kolejności kieruje się osoby potrzebujące wsparcia finansowego na zakup żywności. Z mojej praktyki wynika, że większość programów pomocowych czy świadczeń socjalnych w Polsce, zwłaszcza tych dotyczących pomocy materialnej, jest po prostu obsługiwana przez OPS-y. To właśnie tam można uzyskać np. zasiłek celowy na zakup żywności albo skierowanie do programów takich jak np. program FEAD, czyli Fundusz Europejskiej Pomocy Najbardziej Potrzebującym. Pracownicy socjalni w ośrodku nie tylko informują o możliwych formach wsparcia, ale też pomagają wypełnić wnioski i przeprowadzają wywiad środowiskowy. Dla opiekunki to bardzo ważne, bo czasem osoby starsze czy chore mają problem z załatwianiem formalności, a OPS ma narzędzia, żeby rzeczywiście udzielić realnej pomocy – nie tylko żywieniowej, ale też np. w formie paczek czy kart żywnościowych. Przestrzegając dobrych praktyk zgodnych z ustawą o pomocy społecznej, najlepiej najpierw właśnie tam pokierować podopiecznego, bo inne instytucje mają bardziej ograniczone możliwości albo działają jedynie w określonych sytuacjach. Moim zdaniem, znajomość ścieżki kontaktu z OPS to podstawa dla każdego, kto pracuje w opiece.
Często spotyka się w praktyce przekonanie, że pomoc finansową na zakup żywności można uzyskać w różnych instytucjach, takich jak Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Polski Czerwony Krzyż czy też dzienny dom pomocy społecznej. Taki tok myślenia bierze się chyba z tego, że wszystkie te miejsca kojarzą się z szeroko rozumianą pomocą społeczną, ale one pełnią zupełnie inne funkcje. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zajmuje się głównie wsparciem rodzin zastępczych, osób niepełnosprawnych lub opuszczających pieczę zastępczą – tam zwykle nie załatwi się jednorazowego wsparcia na żywność, bo nie mają takiego zakresu działania. Polski Czerwony Krzyż oczywiście organizuje zbiórki żywności czy przekazuje paczki, ale ich programy nie są stałe i nie mają charakteru świadczenia finansowego – z mojej obserwacji wynika, że pomoc PCK jest raczej akcydentalna i nie rozwiązuje problemu na dłużej. Dzienne domy pomocy społecznej natomiast zapewniają opiekę i wyżywienie osobom korzystającym z ich usług na miejscu, ale nie udzielają wsparcia finansowego na zakup żywności do domu. Takie miejsca są bardziej formą wsparcia środowiskowego, a nie źródłem świadczeń pieniężnych. W praktyce to właśnie ośrodek pomocy społecznej jest miejscem, gdzie można uzyskać oficjalną pomoc finansową na zakup żywności, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej. Typowym błędem jest też niestety mylenie okazjonalnych form wsparcia (np. świąteczne paczki żywnościowe) z regularną pomocą systemową, którą gwarantuje OPS. Warto pamiętać, że każda instytucja ma określone zadania i kompetencje – rozpoznanie ich zakresu znacznie ułatwia skuteczne kierowanie podopiecznych po właściwe wsparcie.