Objawy hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu glukozy we krwi, są właśnie takie jak: zwiększone pragnienie, częste oddawanie moczu, uczucie zmęczenia, senność, suchość czy świąd skóry. To wszystko wynika z tego, że organizm próbuje pozbyć się nadmiaru glukozy przez nerki – dlatego często się chodzi do toalety i chce się pić. Skóra jest sucha i swędzi, bo tracimy sporo wody. Spotyka się to nie tylko u osób z cukrzycą, ale także np. po obfitym, słodkim posiłku, choć tam efekt jest zwykle krótkotrwały. W codziennej pracy – choćby w praktyce ratowniczej czy w opiece nad osobami starszymi – rozpoznanie tych objawów jest kluczowe, bo pozwala szybko zareagować i nie dopuścić do rozwoju ostrych powikłań, jak np. kwasica ketonowa. Moim zdaniem szczególnie ważne jest to, że objawy hiperglikemii często są bagatelizowane, a przecież zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, należy je od razu skonsultować z lekarzem lub zmierzyć poziom cukru. W praktyce dobrze jest zwracać uwagę na takie rzeczy nawet u młodych ludzi, bo coraz częściej pojawia się cukrzyca typu 2. Często też spotykałem się z sytuacją, gdzie ktoś sądził, że zmęczenie czy senność to zwykły objaw przepracowania, a powód leżał właśnie w zaburzeniach gospodarki węglowodanowej. Trzeba być czujnym i reagować, bo szybka interwencja daje szansę na lepsze efekty leczenia.
Objawy wymienione w pozostałych odpowiedziach dotyczą głównie innych stanów niż hiperglikemia, co jest dość częstym błędem w rozpoznawaniu stanów nagłych związanych z poziomem glukozy we krwi. Nudności, uczucie głodu, pieczenie i mrowienie skóry oraz ust, niewyraźne widzenie czy zaburzenia mowy rzeczywiście mogą pojawić się, ale znacznie częściej świadczą o hipoglikemii, czyli niedocukrzeniu. Zwłaszcza intensywny głód i mrowienia są typowe dla szybkiego spadku cukru. Drgawki, zaburzenia koordynacji ruchowej, zaburzenia oddechu i rytmu serca, silny niepokój oraz drżenie rąk, szybki puls czy nadmierna potliwość to także objawy charakterystyczne dla hipoglikemii, czyli kiedy glukozy jest za mało, a nie za dużo. W praktyce medycznej te dwa stany łatwo pomylić, ale mają inne przyczyny i wymagają zupełnie innego postępowania. Dobrym nawykiem jest nie sugerowanie się pojedynczym objawem, tylko całościowym obrazem klinicznym i, gdzie to możliwe, wykonanie pomiaru poziomu glukozy. W branży medycznej panuje zasada, że jeśli nie jesteś pewny, zawsze warto sprawdzić poziom cukru, bo objawy bywają nieoczywiste. Pomylenie tych dwóch stanów może doprowadzić do groźnych powikłań, bo leczenie hipoglikemii podaniem insuliny (zamiast glukozy) jest bardzo niebezpieczne. Myślę, że wiele osób ma tendencję do przeceniania objawów takich jak drżenie rąk czy nagłe zaburzenia świadomości, kojarząc je automatycznie z wysokim cukrem, podczas gdy rzeczywistość jest inna. Warto więc zawsze odnieść się do wytycznych i pamiętać, że podstawowe objawy hiperglikemii to właśnie wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, zmęczenie i suchość skóry, a nie objawy neurologiczne czy kardiologiczne, które pojawiają się dopiero w bardzo ciężkich powikłaniach, często już zagrażających życiu.