Prawidłowo, paznokcie u rąk u podopiecznych powinno się obcinać na półokrągło i końcówki wygładzać pilniczkiem. To nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i higieny. Takie wyprofilowanie płytki zapobiega wrastaniu paznokci w skórę, co jest częstym problemem u osób leżących lub z ograniczoną ruchomością. Z mojego doświadczenia wynika, że opiłowanie pilniczkiem pozwala uniknąć ostrych krawędzi, które mogłyby zahaczyć się o ubranie lub zranić skórę – szczególnie u osób starszych, które często mają delikatniejszą skórę. Warto pamiętać, że zgodnie z wytycznymi opieki środowiskowej oraz zasadami higieny, nie powinno się wycinać skórek, bo to zwiększa ryzyko zakażeń. Dobre praktyki mówią jasno: obcinamy na półokrągło, pilnikujemy, a narzędzia muszą być czyste i zdezynfekowane. Czasem spotyka się jeszcze starsze metody, ale obecnie zdecydowanie stawia się na delikatność i profilaktykę. W codziennej pracy to bardzo ważny element bezpieczeństwa podopiecznych, bo zaniedbania w tej kwestii mogą prowadzić do poważnych problemów – na przykład infekcji, stanów zapalnych czy nawet pogorszenia komfortu życia osoby starszej. Warto mieć to z tyłu głowy, nawet jeśli wydaje się, że to prosta czynność.
Temat pielęgnacji paznokci wydaje się prosty, ale tak naprawdę wymaga sporej wiedzy praktycznej i świadomości zagrożeń. Wiele osób uważa, że paznokcie powinno się obcinać wyłącznie prosto, co jest prawdą w przypadku paznokci stóp (głównie ze względu na zapobieganie wrastaniu), natomiast u rąk zaleca się delikatne zaokrąglenie kształtu – to pozwala uniknąć zaczepiania się o ubrania czy przypadkowych zadrapań. Często spotykanym błędem jest wycinanie skórek – niestety prowadzi to do mikrouszkodzeń i zwiększa ryzyko zakażeń, szczególnie u osób starszych, z obniżoną odpornością czy cukrzycą. To nie jest zgodne ze standardami opieki środowiskowej czy zaleceniami Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. Natłuszczanie paznokci wazeliną nie jest wymaganym elementem pielęgnacji przez opiekunkę środowiskową – wazelina może być stosowana, jeśli skóra wokół paznokci jest nadmiernie sucha, ale nie zastępuje właściwego obcinania i opiłowania. W praktyce bardzo ważna jest dbałość o narzędzia – ich dezynfekcja i stosowanie wyłącznie do jednej osoby, bo częste są zakażenia drożdżakami czy bakteriami właśnie przez złą higienę. Moim zdaniem, wiele nieporozumień wynika z zamieszania między zasadami dotyczącymi dłoni i stóp – a to są dwie zupełnie różne procedury. Powtarzające się błędy to też ignorowanie opiłowania pilniczkiem. Opiłowanie wygładza krawędzie i znacząco zmniejsza ryzyko uszkodzeń skóry. Podsumowując, tylko prawidłowe połączenie obcinania na półokrągło i opiłowania spełnia wymogi opieki środowiskowej i zapewnia bezpieczeństwo podopiecznym.