Świadczeniami pieniężnymi z pomocy społecznej są właśnie zasiłki okresowy, stały i celowy. Tak wynika bezpośrednio z ustawy o pomocy społecznej i praktyka potwierdza, że te formy wsparcia są podstawą działania ośrodków pomocy społecznej w Polsce. Zasiłek okresowy wypłacany jest osobom lub rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji przejściowej, np. z powodu choroby, utraty pracy czy innych problemów losowych. Zasiłek stały przeznaczony jest najczęściej dla osób całkowicie niezdolnych do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności – i jest to świadczenie długoterminowe, co daje rodzinom i osobom samotnym pewien spokój. Natomiast zasiłek celowy służy pokryciu konkretnych, nagłych wydatków, np. zakup leków, opału na zimę czy nawet pokrycie kosztów pogrzebu. W codziennej pracy opiekuna lub pracownika socjalnego te świadczenia pozwalają naprawdę realnie pomagać ludziom w różnych kryzysowych sytuacjach – i według mnie to jest bardzo sensowne rozwiązanie, bo daje elastyczność i szybkie wsparcie. Ustawodawca zadbał, żeby te trzy formy były dobrze dopasowane do potrzeb i możliwości beneficjentów. Moim zdaniem warto zapamiętać, że tylko te trzy typy zasiłków zaliczają się bezpośrednio do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, bo to często pojawia się w praktyce egzaminacyjnej i zawodowej.
Przy analizie świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej bardzo łatwo o pomyłkę, zwłaszcza gdy nazwy niektórych świadczeń brzmią dość podobnie lub myląco kojarzą się z innymi systemami wsparcia. Zasiłek opiekuńczy na przykład nie jest świadczeniem z pomocy społecznej, lecz funkcjonuje w systemie ubezpieczeń społecznych – i dotyczy sytuacji, gdy ktoś musi opiekować się chorym członkiem rodziny lub dzieckiem. Stąd pojawienie się go w odpowiedziach błędnych to często efekt utożsamiania wszystkich zasiłków jako pomocy społecznej, a to spory błąd merytoryczny. Podobnie z zasiłkiem rodzinnym – on również nie podlega pod ustawę o pomocy społecznej, tylko pod ustawę o świadczeniach rodzinnych i ma zupełnie inne kryteria przyznawania oraz cele. Takie pomylenie wynika często z praktyki życia codziennego, gdzie ludzie potocznie wszystkie formy wsparcia finansowego „zrzucają do jednego worka”. Tymczasem w pomocy społecznej, zgodnie z przepisami i dobrą praktyką, mamy trzy podstawowe, prawidłowe świadczenia pieniężne: okresowy, stały i celowy. Każdy inny typ zasiłku – czy opiekuńczy, czy rodzinny – jest wyraźnie oddzielony w przepisach i nie spełnia tej konkretnej roli w systemie pomocy społecznej. Moim zdaniem, żeby uniknąć takich błędów na egzaminie czy w codziennej pracy, dobrze jest od razu „przełączyć się” na tryb myślenia zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, a nie ogólnymi skojarzeniami. To bardzo praktyczne podejście i oszczędza potem sporo nieporozumień, szczególnie gdy przychodzi do wypełniania dokumentacji czy tłumaczenia klientom, jakie wsparcie im przysługuje.