Kwalifikacja: MED.04 - Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki

Ćwiczenia ortoptyczne z wykorzystaniem czerwonego filtra bywają mylnie kojarzone z różnymi celami terapii ortoptycznej, co często wynika z nie do końca jasnego zrozumienia mechanizmów neurofizjologicznych widzenia obuocznego. Zacznijmy od tzw. hamowania w ośrodku fuzynym – to pojęcie właściwie nie funkcjonuje jako cel ćwiczeń ortoptycznych. Fuzja to mechanizm łączenia dwóch obrazów z każdego oka w jeden spójny obraz w korze wzrokowej. Rzadko kiedy dążymy do „hamowania” tej funkcji, bo to właśnie jej usprawnienie jest celem terapii. W praktyce klinicznej raczej staramy się wspierać rozwój fuzji, a nie ją tłumić czy blokować. Kolejna koncepcja – przeciwdziałanie dwojeniu – to bardzo częsty błąd w rozumieniu ćwiczeń z filtrem czerwonym. Dwojenie powstaje zwykle przy zaburzeniach ustawienia gałek ocznych, a ćwiczenia z filtrami nie są projektowane po to, żeby aktywnie niwelować ten objaw, lecz by poprawić funkcjonowanie oka słabszego i przywrócić współpracę obuoczną. Stabilizacja kąta anomalii dotyczy natomiast terapii w przypadkach tzw. anomalii sensomotorycznych, gdzie kąt fiksacji różni się od kąta zeza. Filtr czerwony nie służy jednak do tego celu – tutaj bardziej przydają się inne techniki pomiarowe czy ćwiczeniowe, jak praca na synoptoforze bez filtrów. W mojej opinii najczęstszy błąd w tych odpowiedziach polega na myleniu celu terapii (czyli odtłumiania oka) z symptomami, które terapia może pośrednio poprawić. W rzeczywistości czerwony filtr ma za zadanie aktywizować oko tłumione, czyli takie, które mózg „wyłącza” z widzenia, by nie powstawało dwojenie. Takie szczegóły są kluczowe, żeby nie wpaść w pułapkę uproszczonego myślenia i dobrze zrozumieć zasady prowadzenia treningu ortoptycznego zgodnie z aktualnymi standardami.