Soczewka o parametrach +3,00 Dsph -2,00 Dcyl oś 180° rzeczywiście wskazuje na astygmatyzm nadwzroczny zgodny z regułą. Dla oka ludzkiego astygmatyzm zgodny z regułą oznacza, że najmocniejsza moc łamiąca występuje w osi pionowej (czyli cylinder działa w poziomie – tu oś 180°). W tym przypadku mamy dodatni cylinder, więc największa moc sferyczna (+3,00) występuje w jednej osi (tu poziomej), a mniejsza (+1,00 po przeliczeniu) w osi prostopadłej. Moim zdaniem, na co dzień w praktyce optycznej, takie korekcje są bardzo typowe – pacjenci z nadwzrocznością i astygmatyzmem zgodnym z regułą to właściwie najczęstszy przypadek u osób starszych. Pamiętaj, że w Europie zapis z cylindrem minusowym jest standardem, a w tym przykładzie cylinder jest ujemny – sugerując klasyczny astygmatyzm zgodny z regułą. Warto zwrócić uwagę, że dobierając korekcję, istotny jest nie tylko sam cylinder, ale też lokalizacja osi – specjaliści zawsze analizują oba te parametry razem. Takie rozróżnienie jest przydatne przy zamawianiu szkieł czy ocenie zmian rogówkowych w keratometrii. Z mojego doświadczenia, znajomość tej zasady bardzo ułatwia komunikację z lekarzami i optometrystami, a także pozwala szybciej ocenić z czym mamy do czynienia w wynikach refrakcji.
Wiele osób myli się, analizując zapis recepty na szkła cylindryczne, zwłaszcza jeśli chodzi o określenie rodzaju astygmatyzmu i jego zgodności z regułą. Często błędnie utożsamia się ujemny cylinder z krótkowzrocznością, a dodatni z nadwzrocznością, co nie zawsze jest prawdą. Kluczowe jest tu rozumienie, że znak cylindra tylko częściowo odzwierciedla charakter wady – bardziej liczy się sumaryczna moc w każdej osi. Przeciwny regule astygmatyzm byłby wtedy, gdy najmocniejsza moc łamiąca jest w poziomie (oś 90°), a tu mamy oś 180°, więc zgodny z regułą. Kolejny typowy błąd polega na utożsamianiu całej korekcji z jednym składnikiem – jeżeli jest plus w sferze, nie znaczy to od razu, że cały układ jest nadwzroczny czy krótkowzroczny. Trzeba zawsze przeliczyć moce w poszczególnych osiach: tu w pionie mamy +3,00, a w poziomie (+3,00) + (-2,00) = +1,00. Obie wartości są dodatnie, czyli to astygmatyzm nadwzroczny. Gdyby jedna wartość była ujemna, mielibyśmy astygmatyzm mieszany. Krótkowzroczność występowałaby, gdyby przynajmniej w jednej osi moc była ujemna. W praktyce salonów optycznych i gabinetów okulistycznych bardzo ważna jest umiejętność czytania takich zapisów, bo pomaga to nie tylko w doborze szkieł, ale też w zrozumieniu, czy dana wada jest typowa (zgodna z regułą), czy wymaga dodatkowej uwagi (przeciwny regule). Z mojego doświadczenia, osoby początkujące często mylą się, patrząc tylko na sam cylinder bez uwzględniania osi czy mocy sferycznej. Dlatego tak ważne jest całościowe podejście do interpretacji recept – pozwala unikać pomyłek przy zamawianiu szkieł czy prowadzeniu pacjenta z astygmatyzmem.