Wynik 4 cm w teście konwergencji u 8-letniego dziecka po ćwiczeniach oznacza, że punkt najbliższej konwergencji znajduje się blisko nosa i to świetnie świadczy o sprawności układu wzrokowego. Standardy okulistyczne i ortoptyczne zalecają, by u dzieci punkt konwergencji mieścił się w zakresie 4–6 cm od nasady nosa. Jeżeli przed ćwiczeniami konwergencja była już dobra, a po treningu utrzymuje się na poziomie 4 cm, to można uznać, że terapia nie pogorszyła funkcji, a wręcz utrwaliła prawidłową reakcję. W praktyce oznacza to, że oczy dziecka potrafią sprawnie „zbliżyć się” do siebie podczas np. czytania czy pracy z bliska, co przeciwdziała zmęczeniu wzroku oraz rozmazaniu obrazu. Często w gabinecie spotykam pacjentów z punktem konwergencji przekraczającym 8–10 cm, co skutkuje trudnościami w skupieniu na bliskich przedmiotach, a czasem nawet podwójnym widzeniem. Moim zdaniem warto pamiętać, że poprawa konwergencji nie zawsze oznacza przesunięcie punktu jeszcze bliżej – liczy się stabilność i brak regresji. Prawidłowy wynik, taki jak 4 cm, pozwala spokojnie zakończyć ćwiczenia i obserwować dziecko w codziennych sytuacjach, bo to najlepszy wskaźnik faktycznej poprawy. Trochę niedoceniana, ale bardzo praktyczna sprawa!
W przypadku badania konwergencji u dzieci, prawidłowy punkt najbliższej konwergencji (NPC) powinien znajdować się jak najbliżej nosa – idealnie 4–6 cm. Wybierając odpowiedzi typu 6 cm, 8 cm czy nawet 10 cm, można łatwo popaść w pułapkę myślenia, że większa odległość oznacza większy zakres ruchu lub sprawności oczu, ale jest dokładnie odwrotnie. Im dalej od nosa punkt konwergencji, tym słabsza jest zdolność oczu do „zbiegania się” przy patrzeniu z bliska. To typowy błąd, który często obserwuję u osób zaczynających naukę ortoptyki – sugerowanie się nieprawidłową interpretacją wyników, czyli myślenie „więcej znaczy lepiej”. W praktyce, gdy NPC wypada na poziomie 8–10 cm, u dziecka mogą pojawić się objawy zmęczenia wzroku przy czytaniu, bóle głowy czy nawet podwójne widzenie przy pracy z bliska. To wyraźny sygnał, że układ wzrokowy nie funkcjonuje optymalnie, a ćwiczenia nie przynoszą oczekiwanej poprawy. Z mojego punktu widzenia, bardzo ważne jest, żeby rozumieć, że przy ocenie skuteczności ćwiczeń nie szukamy wzrostu liczby centymetrów, tylko utrzymania lub zmniejszenia tej wartości (czyli lepszej konwergencji). Odpowiedzi wskazujące na NPC powyżej 6 cm mogą oznaczać regresję lub brak efektu terapii, co z punktu widzenia standardów okulistycznych wymaga dalszej diagnostyki lub zmiany metody ćwiczeń. Warto zapamiętać, że w tym badaniu im bliżej – tym lepiej, a wyniki powyżej 6 cm raczej nie świadczą o sukcesie terapii, szczególnie jeśli wcześniej wynik był dobry.