Kwalifikacja: MED.04 - Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki

Sporo osób myli typy zezów, bazując jedynie na samej nazwie lub niespecyficznych objawach, co może prowadzić do nieprawidłowych wniosków. Przykładowo, zez akomodacyjny typowy czy nawet jego postać atypowa związane są głównie z problemami akomodacji, czyli mechanizmem „dostrajania” ostrości przez soczewkę oka, szczególnie przy dużych wadach wzroku takich jak nadwzroczność. W tych przypadkach kompensacyjne ustawienia głowy, zwłaszcza z unoszeniem brody, pojawiają się bardzo rzadko, bo mechanizm działania tych zezów jest zupełnie inny – bardziej chodzi tu o próby skupienia wzroku, a nie o ustawienie osi widzenia. Zez rozbieżny następczy natomiast to stan, który pojawia się najczęściej po nieprawidłowej korekcji chirurgicznej wcześniejszego zeza zbieżnego – tam pacjent może próbować ustawiać głowę, ale raczej w celu skorygowania pozostałego defektu, a nie jako wyraz świeżej dekompensacji. Typowy błąd myślowy to utożsamianie każdego nietypowego zachowania (jak nietypowe ustawienie głowy) z dowolnym rodzajem zeza, podczas gdy w praktyce tylko niektóre zezy – zwłaszcza te okresowe rozbieżne – mają silny związek z wyrównawczym ustawieniem głowy i unoszeniem brody. Warto w codziennej praktyce pamiętać, że dokładna analiza objawów i ich kontekstu klinicznego jest podstawą skutecznej diagnozy zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Okulistycznego. Doświadczony specjalista zawsze zwraca uwagę na subtelne różnice w prezentacji objawów i nie kieruje się tylko jednym wyizolowanym symptomem. Moim zdaniem, przy takich pytaniach warto od razu odrzucić odpowiedzi akomodacyjne, jeśli kluczowy objaw dotyczy pozycji głowy, bo to zupełnie inny mechanizm patofizjologiczny, który nie łączy się z akomodacją w takim stopniu jak zezwaniem rozbieżnym okresowym.