Kwalifikacja: MED.04 - Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki

Wiele osób słysząc o trudnościach w czytaniu i pisaniu automatycznie myśli o dysleksji, dysgrafii czy dysortografii, ale to trochę za duże uproszczenie. Dysleksja to rzeczywiście najczęstsze określenie na zaburzenia czytania, ale jej źródłem są przede wszystkim trudności związane z przetwarzaniem językowym – głównie słuch fonematyczny, pamięć wzrokowa, analiza i synteza głoskowa, a nie sama sprawność narządu wzroku. Dysgrafia natomiast dotyczy głównie problemów z motoryką małą, czyli z pisaniem pod względem graficznym. Osoba z dysgrafią może np. mieć nieczytelny charakter pisma, trudności z łączeniem liter, ale niekoniecznie zaburzenia widzenia. Z kolei dysortografia wiąże się z nieprawidłowym opanowaniem zasad ortografii, czyli głównie z błędami w zapisie nawet prostych wyrazów, mimo znajomości reguł – to najczęściej problem z automatyzacją nawyków ortograficznych, a nie wynik zaburzeń widzenia. Typowym błędem jest utożsamianie wszystkich problemów szkolnych z tych zakresów jako jednego zaburzenia, podczas gdy mają one zupełnie inne źródła i wymagają różnych sposobów wsparcia. Optodysleksja jest wyjątkowa, bo jej sednem są zaburzenia funkcji wzrokowych takich jak akomodacja czy konwergencja, które mają wpływ na percepcję tekstu, czasem nawet na ułożenie liter na stronie. Standardy pracy z dziećmi z trudnościami szkolnymi zalecają zawsze wykluczenie najpierw problemów wzrokowych, zanim zacznie się myśleć o klasycznej dysleksji lub innych zaburzeniach. Moim zdaniem, wiedza o tym rozróżnieniu jest bardzo praktyczna, bo pozwala szybciej zauważyć, że klasyczne ćwiczenia ortograficzne czy grafomotoryczne nie pomogą, jeśli u podstaw leży problem z widzeniem obuocznym. Warto pamiętać, że dobór właściwej terapii zaczyna się zawsze od dobrej diagnostyki, a tu bardzo łatwo o pomyłkę, jeśli nie zna się istoty tych zaburzeń.