Kwalifikacja: MED.04 - Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki

Analizując odpowiedzi, łatwo zauważyć, że pojęcia związane z foriami i tropiami potrafią się mylić nawet osobom mającym już pewne doświadczenie z badaniami ortoptycznymi. Esoforia i esotropia odnoszą się do tendencji oka do ustawiania się w stronę nosa (czyli do środka – zbieżnie), natomiast egzoforia i egzotropia dotyczą tendencji do ustawiania się w kierunku skroni (rozbieżnie). Kluczowa różnica pomiędzy forią a tropią polega na tym, że foria to odchylenie ukryte, kompensowane przez mechanizmy fuzji i ujawniające się tylko przy przerwaniu fiksacji (np. podczas cover-testu), a tropia to zez jawny widoczny cały czas, również bez testów. Często pojawia się błędne przekonanie, że każdy ruch oka do środka to od razu esoforia lub esotropia, ale to nie jest tak proste. Ruch oka od skroni do nosa po odsłonięciu (czyli powrót do linii widzenia) wskazuje, że w czasie zakrycia oko uciekło na zewnątrz – a więc mamy do czynienia z egzoforią, nie z esoforią czy esotropią. W przypadku egzotropii, czyli zeza rozbieżnego jawnego, taki ruch byłby widoczny przez cały czas – nie tylko po zakryciu i odsłonięciu oka. Z mojego doświadczenia wynika, że mylą się tu najczęściej ci, którzy nie zwracają uwagi na subtelny, kompensacyjny charakter ruchu oka po odsłonięciu. Warto pamiętać, że dobry cover-test wymaga nie tylko wiedzy teoretycznej, ale też wprawy w obserwacji drobnych ruchów gałki ocznej – i to właśnie one rozstrzygają o poprawnej interpretacji wyniku. To jest taka praktyczna umiejętność, którą zdobywa się przez regularne wykonywanie testów i analizowanie wyników u różnych pacjentów.