Kwalifikacja: MED.04 - Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki

Mylenie wzorców zachowania kąta zeza w różnych zespołach pionowych to dość częsty błąd, zwłaszcza gdy na pierwszy rzut oka oba przypadki (zespoły A i V) wydają się do siebie podobne. W ezotropii z zespołem V kluczowe jest to, że przy spojrzeniu w górę kąt zeza zbieżnego ulega zmniejszeniu, a nie zwiększeniu – to często sprawia trudność, bo intuicja podpowiada odwrotnie. Niektórzy zakładają, że każda zmiana osi spojrzenia nasila problem, ale właśnie w tym wariancie jest dokładnie odwrotnie. Z drugiej strony, kąt zeza rozbieżnego nie ma tu zastosowania, ponieważ mówimy o ezotropii, czyli właśnie o zbieżnym ustawieniu oczu, a nie rozbieżnym. Takie pomylenie pojęć jest typowe, gdy ktoś automatycznie przypisuje wzorce zachowań do obu rodzajów zezów bez rozróżnienia kontekstu klinicznego. W praktyce okulistycznej nieprawidłowa ocena tego zjawiska może prowadzić do nieadekwatnie dobranej terapii, na przykład do źle zaplanowanego zabiegu chirurgicznego mięśni gałkoruchowych. Z mojego doświadczenia wynika, że najwięcej zamieszania powoduje utożsamianie zespołu V z przypadkami zeza rozbieżnego lub przekonanie, że każda zmiana kąta przy spojrzeniu w górę jest nasileniem wady. Takie uproszczenia nie sprawdzają się w codziennym badaniu ortoptycznym. Warto pamiętać, że według standardów badania ortoptycznego, zawsze dokładnie mierzymy kąt zeza w różnych pozycjach spojrzenia i tylko taka analiza pozwala nam prawidłowo rozpoznać wzorzec – a to kluczowe dla dalszego postępowania. Dobrą praktyką jest też zapisywanie szczegółowych różnic kątów, aby przy kolejnych kontrolach prawidłowo monitorować skuteczność leczenia.