Fałszywa twardziel to klasyczny przykład wady zaliczanej do grupy wad budowy drewna i zabarwień. Wynika to z tego, że fałszywa twardziel powstaje w wyniku nieprawidłowych procesów biochemicznych zachodzących wewnątrz drewna, najczęściej podczas wzrostu drzewa lub w wyniku niewłaściwego składowania drewna okrągłego. W praktyce oznacza to, że drewno z fałszywą twardzielą ma ciemniejsze, nieregularnie zabarwione partie w miejscu, gdzie normalnie powinna być jasna biel. Taka wada nie tylko wpływa na estetykę, ale niestety również na właściwości mechaniczne drewna – często prowadzi do obniżenia jego wartości użytkowej, szczególnie gdy drewno jest przeznaczone na elementy konstrukcyjne czy stolarkę. Zgodnie z normami branżowymi i praktyką tartaczną, rozpoznawanie tego typu wad pozwala ocenić przydatność surowca do różnych zastosowań, a także lepiej zaplanować proces obróbki. Pracując w tartaku czy na budowie, znajomość tej wady pozwala uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, na przykład podczas wyceny materiału lub wyboru drewna na meble, gdzie liczy się wygląd i trwałość. Moim zdaniem, umiejętność rozpoznania fałszywej twardzieli to podstawa dla każdego, kto poważnie myśli o pracy z drewnem, bo często decyduje to o jakości końcowego produktu.
Wiele osób myli fałszywą twardziel z wadami wywołanymi przez porażenia grzybami lub z wadami kształtu, ale to dość powszechny błąd, zwłaszcza na początku nauki o drewnie. Fałszywa twardziel nie powstaje w wyniku działania grzybów – jej pojawienie się nie jest skutkiem infekcji biologicznej, lecz zaburzeń w procesach fizjologicznych drzewa. Owszem, pewne grzyby mogą zmienić zabarwienie drewna, ale wtedy mamy do czynienia raczej z sinizną, zgnilizną lub brunatnieniem, które w klasyfikacji wad drewna są wyraźnie oddzielone od fałszywej twardzieli. Wad kształtu dotyczą takie nieprawidłowości jak krzywizny, sęki czy przetarcia, które wynikają z nieprawidłowego wzrostu, uszkodzeń mechanicznych bądź nieodpowiedniej obróbki, a nie z procesów zachodzących w samym wnętrzu drewna. Pęknięcia z kolei to osobna grupa, związana najczęściej z wysychaniem, zmianami wilgotności lub naprężeniami reagującymi na warunki otoczenia – nie mają one nic wspólnego z procesem powstawania twardzieli. Typowy błąd w rozumowaniu polega tu na tym, że widząc przebarwienia lub zmiany struktury drewna, automatycznie zakładamy, że to efekt infekcji lub uszkodzeń mechanicznych, a tymczasem branża drzewna bardzo precyzyjnie rozróżnia wady związane z budową i zabarwieniami od innych typów defektów. Moim zdaniem, warto zapamiętać, że fałszywa twardziel to efekt nieprawidłowej przemiany fizjologicznej drewna i należy ją rozpatrywać w kontekście struktury i barwy, nie zaś kształtu czy uszkodzeń biologicznych. Takie klasyfikowanie jest zgodne z normami technicznymi i praktyką branżową, gdzie istotne jest szybkie i trafne rozpoznanie typu wady, by właściwie ocenić możliwości dalszego wykorzystania drewna.