To jest właśnie kątownik nastawny, czasem nazywany też kątownikiem regulowanym albo kątownikiem traserskim. Urządzenie to pozwala na bardzo precyzyjne wyznaczanie i przenoszenie dowolnych kątów – zarówno na materiałach metalowych, jak i drewnianych czy nawet tworzywach sztucznych. Praktyka pokazuje, że bez kątownika nastawnego trudno byłoby wykonać np. powtarzalne cięcia pod nietypowym kątem czy nanieść skomplikowany układ linii na dużej powierzchni. Warto zauważyć, że w przemyśle i rzemiośle przyrząd ten jest wręcz niezbędny podczas prac wykończeniowych, montażowych czy nawet przy trasowaniu elementów do spawania. Kątownik nastawny posiada ruchome ramiona, które można dowolnie ustawić i unieruchomić w wybranej pozycji za pomocą śruby lub zacisku – to zapewnia powtarzalność i dokładność pracy. Z mojego doświadczenia wynika, że osoby, które opanowały używanie tego narzędzia, rzadziej popełniają błędy przy wyznaczaniu kątów niż ci, którzy próbują „na oko” czy z pomocą zwykłych kątowników stałych. Branżowe normy i dobre praktyki wręcz zalecają używanie kątowników nastawnych tam, gdzie nie mamy do czynienia z typowymi kątami, jak 90° czy 45°. To narzędzie naprawdę robi różnicę przy bardziej złożonych zadaniach.
W praktyce warsztatowej często spotyka się różne przyrządy do wyznaczania i trasowania kątów, jednak nie każdy z nich przeznaczony jest do przenoszenia dowolnych wartości kąta. Kątownik stały to bardzo popularny przyrząd, ale – jak sama nazwa wskazuje – pozwala wyznaczyć tylko jeden, z góry ustalony kąt, najczęściej 90° lub 45°. Stosuje się go głównie tam, gdzie wymagana jest powtarzalność i szybkość kontroli prostokątności lub innych popularnych kątów, jednak nie nadaje się do pracy z nietypowymi wartościami kątów. Przymiar ruchomy, choć brzmi zachęcająco, w praktyce jest stosowany głównie do pomiarów długości lub zaznaczania równoległych linii i nie posiada funkcji regulacji kąta. Z kolei przymiar obrotowy pojawia się raczej w kontekście dużych pomiarów na płaszczyznach – czasami spotykany np. w geodezji – jednak konstrukcyjnie różni się od kątownika nastawnego i nie jest wykorzystywany do przenoszenia wybranych kątów w warsztacie stolarskim czy ślusarskim. Typowym błędem jest założenie, że każde narzędzie „ruchome” dobrze nadaje się do pomiarów kątowych. W rzeczywistości tylko kątownik nastawny łączy mobilność ramion z możliwością blokady pod dowolnym kątem, co jest zgodne z wymaganiami precyzyjnej obróbki ręcznej i zgodne z normami branżowymi. Warto wiedzieć, że wybór nieodpowiedniego narzędzia może skutkować nieprawidłowym trasowaniem, a co za tym idzie – błędami w obróbce materiału i stratami czasowymi oraz materiałowymi. Naprawdę warto rozumieć różnice między tymi przyrządami, bo od tego zależy jakość i precyzja całej pracy.