Kwalifikacja: DRM.03 - Wytwarzanie prostych wyrobów z drewna i materiałów drewnopochodnych

Pojęcie składników stosowanych w lakierach poliuretanowych często sprawia trochę problemów, bo niby każdy z nich jest ważny, ale każdy spełnia zupełnie inną funkcję. Wypełniacz raczej kojarzy się z nadawaniem objętości lub poprawą właściwości mechanicznych (np. twardości czy odporności na uderzenia), ale nie ma wpływu na szybkość sieciowania. To taki „balast”, który bywa potrzebny, ale nie do przyspieszania reakcji. Utwardzacz z kolei jest podstawowym składnikiem, bez którego w ogóle nie zajdzie proces sieciowania – dostarcza odpowiednich grup chemicznych do reakcji, np. izocyjanianów w przypadku poliuretanów. Jednak jego rola to inicjowanie i podtrzymywanie reakcji, nie przyspieszanie jej. Typowym błędem jest utożsamianie utwardzacza z katalizatorem, bo nazwa sugeruje „utwardzanie”, ale mówimy tu o funkcji zupełnie innej – katalizator tylko przyspiesza, a nie uczestniczy bezpośrednio w reakcji. Rozpuszczalnik natomiast to substancja mająca ułatwić aplikację i rozprowadzenie lakieru, czasem wpływa na schnięcie, ale nie na sieciowanie w sensie chemicznym. W praktyce często się spotykam z tym, że osoby początkujące mylą rolę katalizatora i utwardzacza, bo oba są dodawane do mieszaniny, ale ich zadania się nie pokrywają. Warto patrzeć na to przez pryzmat profesjonalnych instrukcji producentów – zawsze katalizator jest wyszczególniony wtedy, gdy liczy się dynamika utwardzania i kontrola procesu, natomiast pozostałe składniki pełnią inne, uzupełniające funkcje. W normach PN-EN oraz w materiałach szkoleniowych zwraca się uwagę na rozróżnienie tych ról. Z mojego doświadczenia wynika, że właściwe zrozumienie tych różnic pozwala uniknąć wielu problemów technologicznych, np. zbyt wolnego schnięcia czy nierównomiernego utwardzenia powłoki.