Kwalifikacja: DRM.03 - Wytwarzanie prostych wyrobów z drewna i materiałów drewnopochodnych

Wielu początkujących konserwatorów myli się, sądząc, że w ramach prac konserwatorskich należy rozbierać większe elementy mebla skrzyniowego, takie jak ściana tylna, boczne płyty czy nawet cała podstawa. W rzeczywistości podejście to jest nie tylko niezgodne z zasadami ochrony zabytków, ale może też prowadzić do poważnych uszkodzeń oryginalnej konstrukcji oraz utraty autentyczności obiektu. Tylne i boczne ściany, a także podstawa, są kluczowymi częściami konstrukcyjnymi mebla – rozbieranie ich narusza integralność i stabilność całego wyrobu. Standardy branżowe, jak choćby zalecenia Narodowego Instytutu Dziedzictwa czy wytyczne ICOM-CC, jednoznacznie podkreślają, że demontaż takich fragmentów dopuszcza się tylko w wyjątkowych sytuacjach, na przykład gdy zachodzi konieczność usunięcia szkodników lub naprawy poważnych uszkodzeń konstrukcyjnych, i to zawsze po dokładnej dokumentacji fotograficznej oraz sporządzeniu opisu stanu zachowania. Typowym błędem myślenia jest przekonanie, że lepiej "rozebrać wszystko na części pierwsze" – to niestety prosta droga do nieodwracalnych strat, bo po takim demontażu często już nie da się uzyskać pierwotnej sztywności czy wyglądu mebla, a oryginalne połączenia stolarskie ulegają zniszczeniu. Z kolei okucia demontuje się, bo one są narażone na oddziaływanie środków czyszczących i chemikaliów, mogą korodować, przez co szpecą powierzchnię drewna. Ponadto, okucia łatwiej jest zakonserwować osobno, a potem przywrócić je na pierwotne miejsce. Moim zdaniem, jeśli ktoś rozbiera ściany czy podstawę mebla bez wyraźnej potrzeby, to nie rozumie istoty konserwacji zabytków. Rzetelna praktyka wymaga zachowania maksimum oryginalnych połączeń i materiałów, a każda ingerencja powinna być minimalna i dobrze udokumentowana – taka jest logika branży, poparta wieloma latami doświadczeń.