Kwalifikacja: ROL.03 - Prowadzenie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Pszczelarz , Technik pszczelarz
Kategorie: Biologia pszczół Gospodarka pasieczna
Który gruczoł pszczoły wydziela mleczko pszczele?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Gruczoł gardzielowy u pszczół robotnic to absolutna podstawa, jeśli chodzi o produkcję mleczka pszczelego. To właśnie ten gruczoł, zlokalizowany w głowie pszczoły, wytwarza substancję odżywczą, którą karmione są larwy oraz matka pszczela. Tak na marginesie, mleczko pszczele jest jednym z najważniejszych składników diety młodych larw i jedynym pokarmem matki przez całe jej życie, co wydatnie wpływa na jej długość życia i płodność. Moim zdaniem, zrozumienie roli gruczołu gardzielowego to podstawa w branży pszczelarskiej, bo bez tej wiedzy ciężko wyprodukować jakościowe mleczko, które później można wykorzystywać nawet w suplementach diety czy kosmetyce. Praktycznie każdy pszczelarz, który chce się zająć pozyskiwaniem mleczka pszczelego, powinien wiedzieć, że tylko młode robotnice (najbardziej wydajne w wieku 5–15 dni) są w stanie wydzielać tę substancję w odpowiednich ilościach. Współczesne podręczniki i wytyczne (np. Zalecenia Polskiego Związku Pszczelarskiego) jasno wskazują, że inne gruczoły, takie jak ślinowe czy rektalne, pełnią zupełnie inne funkcje i nie mają nic wspólnego z produkcją mleczka. Warto też pamiętać, że odpowiednia dieta i warunki w ulu to klucz do wydajnej pracy gruczołów gardzielowych, co przekłada się na jakość całej rodziny pszczelej. To taka ciekawostka, ale prawidłowa odpowiedź na to pytanie to fundament wiedzy dla każdego, kto planuje profesjonalnie działać w tej branży.
W pszczelarstwie nietrudno natrafić na mylne przekonania dotyczące tego, który gruczoł odpowiada za produkcję mleczka pszczelego. Często spotykam się z opinią, że gruczoły ślinowe mogą być za to odpowiedzialne – w końcu wytwarzają one różne enzymy potrzebne w procesie rozkładu pyłku czy przygotowywaniu pokarmu dla larw. Jednak sprawa jest dużo bardziej złożona. Gruczoły ślinowe faktycznie produkują ślinę, która bierze udział w przetwarzaniu nektaru w miód, ale to zupełnie inny proces niż produkcja mleczka pszczelego. Z kolei gruczoł rektalny pełni funkcję magazynowania niestrawionych resztek pokarmowych i bierze udział w usuwaniu odpadów z organizmu pszczoły, szczególnie podczas zimowli. Kieszonkowy gruczoł to raczej nazwa obca terminologii pszczelarskiej – być może pojawiło się tu nieporozumienie wynikające z tłumaczenia lub błędnych źródeł. W branży pszczelarskiej podkreśla się, że wyłącznie gruczoły gardzielowe, umieszczone w głowie młodych robotnic, są w stanie produkować mleczko pszczele. Ich aktywność jest ściśle powiązana z wiekiem pszczoły oraz jej zadaniami w ulu. Często spotykanym błędem jest utożsamianie funkcji gruczołów bez uwzględnienia ich specjalizacji; to prowadzi do nieporozumień i błędnych decyzji praktycznych, na przykład podczas prób hodowli matek pszczelich. Z mojego doświadczenia wynika, że zrozumienie precyzyjnego podziału ról w organizmie pszczoły pozwala uniknąć wielu kosztownych pomyłek w praktyce. Według uznanych standardów branżowych, takich jak podręczniki dla techników pszczelarstwa, tylko gruczoły gardzielowe odpowiadają za produkcję mleczka pszczelego – i to one powinny być w centrum uwagi, jeśli zależy nam na jakości oraz efektywności produkcji w pasiece.