Kwalifikacja: ROL.03 - Prowadzenie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Pszczelarz , Technik pszczelarz
Kategorie: Choroby i szkodniki Gospodarka pasieczna
Po stwierdzeniu której choroby stosuje się zabieg podwójnego przesiedlenia rodziny?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Zabieg podwójnego przesiedlenia rodziny pszczelej to klasyczne i według mnie bardzo skuteczne działanie, które stosuje się przede wszystkim w przypadku wykrycia zgnilca złośliwego (czyli amerykańskiego zgnilca czerwiu). Ta choroba bakteryjna jest szczególnie trudna do zwalczenia, bo zarodniki Paenibacillus larvae potrafią przetrwać przez wiele lat w środowisku pasiecznym, na plastrach, ulach i sprzęcie, więc standardowe metody dezynfekcji nie zawsze działają. W praktyce, podwójne przesiedlenie polega na dwustopniowym przeniesieniu rodziny do czystego ula, z jednoczesnym całkowitym usunięciem i utylizacją skażonych plastrów i wyposażenia – najpierw przesiedla się pszczoły bez czerwiu, a po kilku dniach jeszcze raz na kolejne czyste ramki. Dzięki temu radykalnie ogranicza się ryzyko przetrwania zarodników i rozprzestrzeniania się choroby w pasiece. Takie działanie jest zgodne z zaleceniami Inspekcji Weterynaryjnej i podręczników branżowych, bo pozwala uratować zdrowe pszczoły, a jednocześnie nie narażać reszty rodzin. Warto też pamiętać, że w przypadku zgnilca złośliwego niezbędne jest ścisłe przestrzeganie procedur bioasekuracji i ścisły nadzór weterynaryjny – bez tego ryzyko nawrotów i strat w pasiece jest naprawdę wysokie. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że to czasochłonne, ale naprawdę skuteczne. Dobrze rozumieć, że w innych chorobach – np. sporowcowej czy zatruciu – tego typu radykalne przesiedlenie nie ma takiego uzasadnienia praktycznego.
W codziennej pracy pszczelarza łatwo pomylić podejścia do zwalczania różnych chorób, bo objawy bywają podobne, a metody często się zazębiają. Jednak zabieg podwójnego przesiedlenia rodziny ma bardzo specyficzne zastosowanie i nie można go traktować jako uniwersalnego rozwiązania. Jeżeli chodzi o zatrucia nektarem – to sytuacja, w której pszczoły zbierają nektar z roślin toksycznych dla nich, co prowadzi do nagłych upadków rodzin lub ostrych objawów. W takim przypadku najważniejsze jest odcięcie źródła zatrucia i ewentualnie podkarmianie, a nie wielokrotne przesiedlanie. Podwójne przesiedlenie nie usuwa toksyny z ciał pszczół, więc efektu terapeutycznego nie będzie. Przy zaziębieniu czerwiu, czyli sytuacji, gdy czerw zamiera wskutek niewłaściwych warunków termicznych w ulu, kluczowe jest poprawienie wentylacji, ocieplenie lub skorygowanie ustawienia ula, a nie radykalna likwidacja plastrów czy sprzętu. Przesiedlenie nie rozwiązuje przyczyny problemu. Choroba sporowcowa zaś wywoływana jest przez Nosema spp. i tutaj również przesiedlenie nie jest zalecane – ważniejsza jest higiena, dezynfekcja sprzętu, wymiana matki na odporniejszą oraz ogólnie zwiększenie kondycji rodziny. Typowym błędem jest przekonanie, że każda choroba zakaźna wymaga takich radykalnych środków jak w przypadku zgnilca złośliwego, ale to właśnie trwałość zarodników i ich wyjątkowa zjadliwość powodują, że tylko tu stosuje się podwójne przesiedlenie. Każda inna wymieniona wyżej choroba ma zupełnie inne wymagania sanitarne i profilaktyczne. Moim zdaniem warto zawsze zerknąć do aktualnych wytycznych Inspekcji Weterynaryjnej lub dobrych podręczników, bo niekiedy zbytnie „kombinowanie” może bardziej zaszkodzić niż pomóc.