W przypadku niewykonania umowy kupna, zgodnie z Kodeksem cywilnym, kupujący ma prawo do dochodzenia odszkodowania w wysokości zadatku oraz do jego podwójnej wartości, jeśli zadatek został już przekazany. W sytuacji, gdy Ewa Smiałowska, jako sprzedająca, nie wywiązała się z umowy i sprzedała samochód innej osobie, Jolanta Borowska ma prawo żądać od niej zapłaty sumy dwukrotnie wyższej od kwoty zadatku, co w tym przypadku wynosi 4 000 zł. Przykładem zastosowania tej zasady może być sytuacja, w której kupujący po przekazaniu zadatku stara się dochodzić swoich praw w przypadku, gdy sprzedający działa w złej wierze, sprzedając przedmiot umowy osobie trzeciej. Dobrą praktyką jest, aby obie strony umowy jasno określiły zasady dotyczące zadatku oraz jego zwrotu w przypadku niewykonania umowy, co może pomóc w uniknięciu sporów prawnych. Zrozumienie przepisów związanych z zadatkiem pozwala na lepsze zabezpieczenie interesów kupującego.
W kontekście zadatku, istotne jest zrozumienie jego funkcji oraz skutków prawnych, jakie niesie za sobą niewykonanie umowy. Odpowiedzi wskazujące na zwrot połowy kwoty zadatku, zapłatę czterokrotnej wartości kwoty zadatku czy zwrot zadatku jako jedyną konsekwencję są błędne i niewłaściwe. Po pierwsze, w sytuacji, gdy sprzedający nie wykonuje umowy, kupujący nie ma prawa do częściowego zwrotu zadatku, ponieważ zadatek ma służyć jako zabezpieczenie wykonania umowy. Druga koncepcja, mówiąca o czterokrotnej wartości zadatku, nie znajduje oparcia w przepisach prawa cywilnego, które stanowią, że w przypadku niewykonania umowy kupujący ma prawo do podwójnego zwrotu wartości zadatku, a nie czterokrotnego. Ponadto, istotną kwestią jest również to, że w praktyce, w przypadku zadatku, nie jest on jedynie zabezpieczeniem, ale także formą potwierdzenia woli stron do zawarcia umowy. W związku z tym, błędne zrozumienie roli zadatku prowadzi do mylnych wniosków o jego zwrocie lub wysokości odszkodowania. Ważne jest, aby każda strona umowy była świadoma konsekwencji związanych z niewykonaniem umowy, co może stanowić podstawę do dalszych roszczeń prawnych.