Rada gminy jest organem, który jest odpowiedzialny za rozpatrywanie skarg na wójta gminy z tytułu nienależytego wykonywania obowiązków. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, wójt pełni funkcję wykonawczą, a jego działania są kontrolowane przez radę gminy. Oznacza to, że rada ma prawo oceniać, czy wójt wykonuje swoje obowiązki zgodnie z przepisami prawa oraz z uchwałami rady. W praktyce skarga taka może dotyczyć różnorodnych kwestii, takich jak niewłaściwe zarządzanie budżetem gminy, niewykonanie uchwał rady czy zaniechanie działań, które są w jego kompetencjach. Przykładowo, w sytuacji, gdy wójt nie podejmuje działań w sprawie budowy infrastruktury, której realizacja została uchwalona przez radę, mieszkańcy mogą skierować skargę do rady gminy. Rada, po zapoznaniu się z zarzutami, może podjąć odpowiednie kroki, w tym wezwać wójta do złożenia wyjaśnień lub podjąć uchwałę, która będzie miała wpływ na dalsze funkcjonowanie wójta. Warto podkreślić, że skuteczna współpraca między radą a wójtem jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania gminy.
Wybór wojewody, rady powiatu czy sejmiku województwa jako organu odpowiedzialnego za rozpatrywanie skarg na wójta gminy jest nieprawidłowy z kilku powodów. Po pierwsze, wojewoda pełni funkcję przedstawiciela rządu w terenie i jego kompetencje odnoszą się przede wszystkim do nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego, a nie do bezpośredniego rozpatrywania skarg na wójtów. W sytuacji, gdy wójt nienależycie wykonuje swoje obowiązki, to odpowiedzialność za rozpatrzenie tej kwestii spoczywa na radzie gminy. Rada gminy, jako organ stanowiący, ma obowiązek kontrolowania działań wójta. W przypadku rady powiatu, jej kompetencje dotyczą powiatów, a nie gmin, co sprawia, że nie ma ona żadnej jurysdykcji w kwestiach dotyczących wójta. Z kolei sejmik województwa zajmuje się sprawami wyższego szczebla, takimi jak zarządzanie województwem, a nie rozpatrywaniem skarg lokalnych dotyczących gminnych władz. Wybór niewłaściwego organu może prowadzić do błędnych decyzji i braku odpowiedniej odpowiedzialności, co jest sprzeczne z zasadami dobrego zarządzania i przejrzystości w działaniach samorządowych. W praktyce, jeśli mieszkańcy mają zastrzeżenia do działań wójta, powinni zawsze kierować swoje skargi do rady gminy, która jest właściwym organem do ich rozpatrzenia. Brak wiedzy na temat struktury organów samorządowych oraz ich kompetencji często prowadzi do nieefektywności w rozwiązywaniu problemów lokalnych społeczności.