Kontrola formalna polega na weryfikacji, czy dokumenty, takie jak dowody księgowe, spełniają określone normy i wymagania. Obejmuje to sprawdzenie, czy dowód zawiera wszystkie niezbędne elementy, takie jak data, kwota, opis transakcji, a także czy został wypełniony na odpowiednim formularzu oraz czy został podpisany przez osoby uprawnione. Przykładem zastosowania tej kontroli jest audyt wewnętrzny, gdzie audytorzy analizują dokumentację w celu potwierdzenia jej zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz wewnętrznymi regulacjami firmy. W praktyce, rachunkowość wymaga przestrzegania zasad rzetelności i przejrzystości, co czyni kontrolę formalną kluczowym elementem procesu obiegu dokumentów. Zgodnie z polskim prawem, każda operacja finansowa powinna być odpowiednio udokumentowana, co ma na celu nie tylko ochronę interesów firmy, ale także zapewnienie zgodności z regulacjami skarbowymi. Stosowanie się do zasad kontroli formalnej znacznie redukuje ryzyko błędów księgowych i oszustw.
Wybór odpowiedzi, która wskazuje na inne typy kontroli, może wynikać z nieporozumienia dotyczącego charakterystyki poszczególnych kontroli w obszarze rachunkowości. Kontrola rachunkowa koncentruje się przede wszystkim na poprawności obliczeń finansowych i zgodności zapisów w księgach rachunkowych z rzeczywistym stanem aktywów i pasywów. Skupia się na analizie danych liczbowych oraz ich spójności, a nie na formalnych aspektach dokumentacji. Z kolei kontrola kompleksowa obejmuje szerszy zakres działań, w tym zarówno kontrole formalne, jak i merytoryczne, co może prowadzić do mylenia jej z kontrolą formalną. Merytoryczna kontrola natomiast koncentruje się na treści i zasadności operacji gospodarczych, co również nie jest celem kontroli formalnej. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do wyboru niewłaściwej opcji, obejmują ignorowanie różnic w celach i metodach poszczególnych typów kontroli, a także braku znajomości standardów i dobrych praktyk w rachunkowości. Zrozumienie specyfiki kontroli formalnej jest kluczowe dla zapewnienia rzetelności procesów księgowych oraz zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.