Właściwość miejscowa organu administracji publicznej odnosi się do zdolności danego organu do rozpatrywania spraw w określonym rejonie, który jest związany z miejscem zamieszkania strony postępowania. W polskim prawie administracyjnym, zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego, właściwość miejscowa jest ustalana na podstawie stosunków geograficznych i lokalnych, co zapewnia, że sprawy są rozpatrywane przez organy, które mają bezpośredni kontakt z danym obszarem. Przykładem zastosowania tej właściwości może być sytuacja, gdy osoba składa wniosek o pozwolenie na budowę w miejscu, gdzie planuje inwestycję. Wówczas organ administracji architektoniczno-budowlanej właściwy dla danego terenu będzie właściwy do rozpatrzenia sprawy. Zastosowanie właściwości miejscowej w praktyce ma na celu ułatwienie dostępu do instytucji publicznych oraz zapewnienie, że decyzje są podejmowane z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań. Dobre praktyki wskazują, że ustalanie właściwości miejscowej powinno być przejrzyste i zgodne z zasadami równości oraz proporcjonalności w dostępie do sprawiedliwości administracyjnej.
Właściwość instancyjna odnosi się do hierarchii organów administracyjnych, które są odpowiedzialne za rozpatrywanie spraw w zależności od ich poziomu – od pierwszej instancji do instancji odwoławczych. Mimo iż może wydawać się, że instancyjność ma wpływ na rozstrzyganie spraw, nie jest to związane z miejscem zamieszkania stron. Właściwość rzeczowa natomiast określa, który organ administracyjny jest uprawniony do rozpatrywania konkretnego rodzaju spraw, co oznacza, że różne organy mogą mieć różne kompetencje w zależności od przedmiotu sprawy, ale nie ma to związku z lokalizacją strony postępowania. Właściwość funkcjonalna, z kolei, odnosi się do kompetencji organu wynikających z jego zadań i celów, co również nie uwzględnia miejsca zamieszkania strony. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie lokalizacji sprawy z instancją, rodzajem sprawy czy zadaniami organu, co prowadzi do nieporozumień. W kontekście administracyjnym, ważne jest zrozumienie, że właściwość miejscowa jest wyraźnie określona i skierowana na zapewnienie, że strony będą miały swój głos w swoich lokalnych sprawach, co jest fundamentem sprawiedliwości administracyjnej i dostępu do organów publicznych.