Właściwość rzeczowa odnosi się do zdolności organu administracji publicznej do rozpoznawania i rozstrzygania spraw w określonym zakresie tematycznym. Jest to fundamentalny element organizacji administracji publicznej, ponieważ pozwala na właściwe przypisanie spraw do odpowiednich organów, które posiadają kompetencje do ich rozstrzygania. Na przykład, sprawy związane z ochroną środowiska są rozpoznawane przez organy zajmujące się ochroną przyrody, podczas gdy sprawy cywilne są w kompetencji sądów. Praktyczne zastosowanie tej zasady można zaobserwować w sytuacjach, gdzie obywatel składa wniosek dotyczący konkretnej dziedziny, jak na przykład pozwolenie na budowę. W takim przypadku odpowiedni organ administracji budowlanej posiada właściwość rzeczową do rozpatrzenia i wydania decyzji, co zapewnia efektywność i zgodność z prawem. Zrozumienie właściwości rzeczowej jest kluczowe dla efektywnego działania administracji publicznej oraz dla obywateli, którzy muszą wiedzieć, do kogo się zwrócić z konkretna sprawą.
Właściwość organu administracji publicznej można określić na różne sposoby, jednak nie każda z tych koncepcji jest poprawna w kontekście pytania. Miejscowa właściwość odnosi się do granic geograficznych, w których dany organ może działać, co nie jest tym samym co właściwość rzeczowa. Oznacza to, że nawet jeśli organ ma odpowiednią lokalizację, niekoniecznie posiada kompetencje do rozstrzygania wszystkich spraw. Z kolei właściwość instancyjna dotyczy hierarchii organów – na przykład, organ wyższego rzędu rozpatruje odwołania od decyzji organu niższego rzędu, co również nie ma związku z tematyką sprawy, a jedynie z procedurą administracyjną. Wreszcie, właściwość terytorialna dotyczy obszaru, na który organ ma jurysdykcję, co również nie odnosi się do rodzaju spraw, które może rozstrzygać. Typowym błędem jest mylenie tych pojęć i zakładanie, że każda z właściwości jest wymienna, co prowadzi do nieporozumień w zakresie kompetencji organów. Aby skutecznie korzystać z administracji publicznej, istotne jest zrozumienie specyfiki każdej z tych właściwości oraz umiejętność ich rozróżniania w praktyce.