W bilansie, który jest kluczowym narzędziem w rachunkowości, pasywa dzielą się na kilka kategorii, w tym na kapitały własne oraz zobowiązania. Kapitały własne przedstawiają wartość, która pozostaje dla właścicieli po odjęciu zobowiązań od aktywów. Obejmują one m.in. kapitał zakładowy, zyski zatrzymane oraz inne rezerwy. W praktyce, kapitały własne są istotnym wskaźnikiem stabilności finansowej przedsiębiorstwa, ponieważ wskazują na jego zdolność do przetrwania w dłuższej perspektywie czasowej oraz na potencjalne źródło finansowania rozwoju. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest analiza wskaźnika kapitału własnego do całkowitych aktywów, co pozwala inwestorom ocenić ryzyko i stabilność finansową firmy. Ponadto, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), prawidłowe klasyfikowanie kapitałów własnych w bilansie jest niezbędne dla przejrzystości sprawozdań finansowych.
W bilansie po stronie pasywów nie zapisuje się środków trwałych, należności długoterminowych ani środków obrotowych. Środki trwałe są aktywami, które służą przedsiębiorstwu przez dłuższy czas, zazwyczaj powyżej roku, i obejmują takie składniki jak budynki, maszyny czy sprzęt. Ich miejsce w bilansie znajduje się po stronie aktywów, a ich wartość jest systematycznie amortyzowana. Należności długoterminowe również są klasyfikowane jako aktywa, ponieważ odzwierciedlają kwoty, które są dłużne przedsiębiorstwu i oczekiwane do spłaty w dłuższym okresie. Środki obrotowe to kolejna kategoria aktywów, która obejmuje zapasy, należności krótkoterminowe oraz inne zasoby, które są wykorzystywane w codziennej działalności firmy. Często pojawia się błąd myślowy, polegający na myleniu pasywów z aktywami, co jest zrozumiałe, zwłaszcza w kontekście różnorodności składników bilansu. Kluczowe jest zrozumienie, że pasywa to źródła finansowania, podczas gdy aktywa to zasoby, które firma wykorzystuje. Pamiętając o tym podziale, można lepiej analizować sytuację finansową przedsiębiorstwa i podejmować trafne decyzje inwestycyjne. Właściwe zrozumienie struktury bilansu jest kluczowe dla prawidłowej analizy finansowej, dlatego tak ważne jest wyróżnianie pasywów i aktywów w odpowiednich sekcjach bilansu.