Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Niektóre techniki przygotowania próbki gleby wydają się kusząco proste, ale prowadzą do poważnych błędów analitycznych. Przesiewanie przez sitko o dużych oczkach bez wcześniejszego dokładnego wymieszania to czynność, która może zostawić w próbce fragmenty o zupełnie innym składzie – duże bryły, korzenie, kamienie lub nawet skupiska materii organicznej. Tak przygotowana próbka nie będzie reprezentatywna, bo skład chemiczny różnych fragmentów gleby może się znacząco różnić. Pobranie losowego fragmentu bez rozdrabniania to typowe niedopatrzenie w praktyce terenowej – prowadzi do sytuacji, gdzie analizuje się właściwie 'co popadnie', a nie przeciętne właściwości całej próbki. W efekcie wyniki mogą być bardzo rozbieżne, nawet jeśli dwie próbki zostały pobrane z tego samego miejsca. Suszenie gleby przed pobraniem próbki bez jej wymieszania wydaje się logiczne, bo suszenie eliminuje wilgoć, ale bez wymieszania i rozdrobnienia wciąż mamy fragmenty o różnym składzie i strukturze. To może skutkować tzw. błędem próbki, czyli sytuacją, gdzie analizowana porcja nie odzwierciedla prawdziwego stanu całej próbki. Z mojego doświadczenia wynika, że takie uproszczenia najczęściej wynikają z pośpiechu lub braku znajomości dobrych praktyk laboratoryjnych. W profesjonalnych laboratoriach zawsze dąży się do ujednolicenia próbki – niezależnie od tego, czy badamy gleby pod kątem zanieczyszczeń, czy składników odżywczych dla rolnictwa. Niedokładna homogenizacja to jedna z najczęstszych przyczyn niepowtarzalnych lub nieprawidłowych wyników, które mogą prowadzić do błędnych wniosków i decyzji, nawet na poziomie administracyjnym czy prawnym.