Kwalifikacja to proces, który polega na przypisaniu dokumentów do odpowiednich kategorii archiwalnych, co jest kluczowe dla efektywnego zarządzania dokumentacją. Kwalifikacja pozwala na określenie wartości archiwalnej dokumentów, co jest istotnym krokiem w utrzymaniu porządku w archiwach. Przykładem praktycznego zastosowania kwalifikacji może być klasyfikacja dokumentów w instytucjach publicznych, gdzie dokumenty są dzielone na te, które należy przechowywać przez dłuższy czas, oraz na te, które mogą być zniszczone po upływie określonego okresu. W zgodzie z dobrymi praktykami archiwalnymi, kwalifikacja powinna być dokonywana na podstawie ustalonych kryteriów oraz wytycznych, takich jak przepisy prawne lub wewnętrzne regulacje instytucji, co zapewnia zgodność z normami archiwalnymi, a także ułatwia późniejsze odzyskiwanie informacji. Dobrze przeprowadzona kwalifikacja przyczynia się do lepszego porządku w dokumentacji oraz umożliwia optymalne zarządzanie zasobami informacyjnymi.
Indeksacja, klasyfikacja oraz inwentaryzacja to pojęcia często mylone z kwalifikacją, jednak każde z nich odnosi się do innego aspektu obiegu dokumentów. Indeksacja polega na tworzeniu spisu lub wykazu dokumentów, co ułatwia ich późniejsze wyszukiwanie. Choć jest to istotny proces, to nie przypisuje on dokumentów do określonych kategorii archiwalnych, co jest kluczową funkcją kwalifikacji. Klasyfikacja odnosi się do grupowania dokumentów w szersze kategorie na podstawie ich cech wspólnych, a więc również nie obejmuje szczegółowego przypisania do odpowiednich kategorii archiwalnych. Inwentaryzacja to proces polegający na sporządzeniu szczegółowego wykazu posiadanych zasobów, w tym dokumentów, ale nie wiąże się bezpośrednio z ich wartością archiwalną czy potrzebą ich dalszego przechowywania. Pojęcia te, chociaż ważne w kontekście zarządzania dokumentacją, nie zastępują procesu kwalifikacji, który jest kluczowy dla skutecznego archiwizowania i zarządzania informacją. Zrozumienie różnic między tymi pojęciami jest niezbędne, aby uniknąć błędów w zarządzaniu dokumentacją oraz zapewnić prawidłowy obieg informacji w organizacji.