Na zdjęciu widzimy elektromagnes torowy SHP, czyli urządzenie stosowane w systemie samoczynnego hamowania pociągów. To bardzo charakterystyczny element infrastruktury kolejowej, który montuje się pomiędzy szynami. Z mojego doświadczenia widać, że elektromagnes jest kluczowy z punktu widzenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego – automatycznie reaguje na przejazd pojazdu trakcyjnego, wysyłając sygnał do obsługi lub systemów pokładowych, gdy maszynista nie zareaguje na sygnał ostrzegawczy. Taki elektromagnes działa w oparciu o pole magnetyczne – lokomotywa wyposażona w odpowiedni odbiornik wykrywa obecność urządzenia i sprawdza czujność maszynisty. W praktyce to jeden z podstawowych elementów systemów SHP, zainstalowany w miejscach wymagających szczególnej uwagi, np. przed semaforami, przejazdami czy granicami posterunków ruchu. Warto pamiętać, że zgodnie z normami PKP PLK i ogólnymi przepisami bezpieczeństwa na kolei, instalacja takich urządzeń jest obowiązkowa na liniach o określonej kategorii ruchu. Co ciekawe, elektromagnesy torowe są bardzo odporne na trudne warunki atmosferyczne – ich obudowy chronią przed wodą, śniegiem i uderzeniami drobnych kamieni. Zdecydowanie widać, że to rozwiązanie sprawdzone przez lata, które cały czas jest rozwijane, ale podstawa działania pozostaje niezmienna.
Na zdjęciu pokazano urządzenie montowane między szynami, które bywa mylone z innymi elementami infrastruktury kolejowej. Warto jednak zrozumieć, czym różnią się wymienione w odpowiedziach urządzenia. Złącze torowe wiszące to zupełnie inny komponent, używany do łączenia przewodów trakcji elektrycznej i nie ma on fizycznej formy montowanej bezpośrednio na torach – raczej nad nimi, dlatego łatwo dać się zwieść opisowi, ale obraz zupełnie nie pasuje do tej koncepcji. Czujnik licznika osi natomiast to urządzenie do zliczania przejeżdżających osi, które wygląda znacznie bardziej kompaktowo i zwykle mocowane jest bliżej główki szyny, a nie centralnie, i nie posiada takich dużych, masywnych elementów bocznych jak na zdjęciu. Balisy przełączalne, stosowane w systemach ERTMS/ETCS, są nowoczesnymi elementami transmisji informacji do pojazdów szynowych, mają zupełnie inną konstrukcję – są bardziej płaskie, często z charakterystycznym plastikiem i elektroniką pod spodem, a ich montaż jest inny niż prezentowanej metalowej konstrukcji. Typowym błędem jest tu patrzenie tylko na ogólny kształt czy wielkość, bez wzięcia pod uwagę funkcji i miejsca montażu danego urządzenia. Praktyka pokazuje, że rozpoznanie elektromagnesu torowego SHP jest proste, jeśli wie się, do czego służy ta specyficzna, masywna obudowa i boczne obejmy – to zabezpieczenie krytycznych odcinków toru i niezastąpione wsparcie systemów bezpieczeństwa ruchu kolejowego.