Kwalifikacja: ELM.01 - Montaż, uruchamianie i obsługiwanie układów automatyki przemysłowej
Zawód: Automatyk , Technik automatyk
Kategorie: Czujniki i przetworniki
Na rysunku przedstawiono symbol graficzny czujnika
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Przedstawiony symbol to czujnik optyczny. Na rysunku widać charakterystyczny symbol diody emitującej światło (LED) oraz odbiornika, najczęściej fototranzystora lub fotodiody. To właśnie ten zestaw elementów odpowiada za działanie czujników optycznych, które wykrywają obiekty poprzez analizę promienia światła – odbitego lub przerwanego. W praktyce czujniki optyczne dzielą się na refleksyjne, bariery i odbiciowe. W automatyce przemysłowej wykorzystuje się je np. do zliczania elementów na taśmie, wykrywania obecności detali, kontroli etykiet lub pomiaru prędkości obrotowej. Ich ogromną zaletą jest bezkontaktowa praca i bardzo szybka reakcja, co pozwala uniknąć zużycia mechanicznego. Moim zdaniem warto zwrócić uwagę na strzałki przy symbolu – pokazują kierunek emisji światła, co pomaga odróżnić czujniki optyczne od innych typów w dokumentacji technicznej.
Na rysunku nie przedstawiono czujnika indukcyjnego, magnetycznego ani pojemnościowego, choć wizualnie symbole mogą się wydawać podobne. Czujnik indukcyjny działa na zasadzie zmiany pola elektromagnetycznego – reaguje wyłącznie na obecność metalowych obiektów, a jego symbol zawiera cewkę lub pętlę pola. Czujnik magnetyczny wykorzystuje magnes lub element reagujący na pole magnetyczne, np. kontaktron, i w symbolu ma zaznaczone linie pola magnetycznego lub prostokąt symbolizujący magnes trwały. Czujnik pojemnościowy z kolei działa na zasadzie zmiany pojemności elektrycznej między elektrodami, a jego symbol przypomina kondensator. Błędne rozpoznanie czujnika optycznego zwykle wynika z nieuwagi – strzałki przy diodzie symbolizują emisję światła, nie pole elektromagnetyczne ani przepływ prądu. W automatyce rozróżnienie tych symboli jest kluczowe, bo każdy typ czujnika działa w inny sposób i wymaga innego podłączenia. Czujniki optyczne reagują na światło, indukcyjne na metal, a pojemnościowe na zmianę dielektryka – dlatego warto zapamiętać charakterystyczny symbol diody jako znak rozpoznawczy czujników optycznych.